Millənmə sözü, "millənmək" fellərinin isim formasından əmələ gəlmişdir. Əsas mənası, bir millətin, xalqın və ya etnik qrupun özünü ifadə etməsi, özünəməxsus xüsusiyyətlərini, mədəniyyətini, dilini, tarixini qoruyub saxlaması və inkişaf etdirməsi prosesidir. Bu proses milli şüur və özünüdərk etmənin artması, milli birlik və həmrəyliyə doğru yönəlməklə xarakterizə olunur.
Millənmə prosesi təkcə müəyyən bir xalqın özünü tanıması və birliyini qoruması ilə məhdudlaşmır. Həmçinin, milli kimliyin formalaşması, milli dövlətin yaradılması və ya mövcud dövlətin milli maraqlarına uyğun fəaliyyət göstərməsi kimi daha geniş ictimai-siyasi prosesləri də əhatə edə bilər. Tarixi, coğrafi, siyasi və mədəni amillər millənmə prosesinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərərək onun xarakterini və sürətini müəyyən edir.
Millənmə müxtəlif yollarla baş verə bilər. Məsələn, milli dilin inkişafı və təbliği, milli ədəbiyyatın yaranması və yayılması, milli təhsil sisteminin qurulması, milli bayramların və adət-ənənələrin qorunması və təbliği kimi proseslər millənməyə xidmət edir. Həmçinin, siyasi mübarizə, milli azadlıq hərəkatları və müstəqillik uğrunda mübarizə də millənmə prosesinin ayrılmaz hissəsidir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan xalqının millənmə prosesi sürətlənmişdir.
- Millənmə hər bir xalqın özünüifadə və özünüinkişaf etdirmə prosesidir.
- Müasir dövrdə qloballaşma prosesi millənmənin yeni formalarının yaranmasına səbəb olur.
- Millənmə həm mədəni, həm də siyasi bir prosesdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, millənmə, bəzən milliçilik və ya şovinizm kimi mənfi hallarla qarışdırıla bilər. Lakin millənmənin əsas məqsədi, milli kimliyin qorunması və inkişafı olub, başqa millətlərə qarşı düşmənçilik və təcavüzü nəzərdə tutmur.