Miniş sözü Azərbaycan dilində "minmə" felinin məsdəri olaraq işlənir və əsasən "minmək" hərəkətinin üsulunu, tərzinin və ya xarakterini bildirir. Yəni sadəcə "minmə" hərəkətinin baş verməsi deyil, necə mindiyini, minmə tərzinin xüsusiyyətlərini ifadə edir.
Lüğətlərdə qısa şəkildə "minmə, minmə tərzi" kimi izah olunsa da, mənası daha genişdir. "Miniş" sözü minən varlığın fiziki vəziyyətini, minmək üçün istifadə olunan vasitəni, minmə hərəkətinin sürətini, ümumiyyətlə hərəkətin keyfiyyətini əks etdirə bilər.
Məsələn:
- "Atın minişi çox rahat idi." - Burada "miniş" atın üstündə oturma vəziyyətinin rahatlığını ifadə edir.
- "O, velosipedin minişini öyrənməyə çalışır." - Burada "miniş", velosiped sürmə qabiliyyətini və üsulunu öyrənmə prosesini bildirir.
- "Traktorun minişi çox əziyyətlidir." - Bu cümlədə isə "miniş" traktor sürməyin çətinliyini, əziyyətli olmasını vurmaqdadır.
- "Avtobusun minişi sıx idi." - Burada "miniş", avtobusun içində yerləşmənin sıx və narahat olduğunu ifadə edir.
Etimalogiyasına gəlincə, "miniş" sözü "minmək" felindən törəmişdir və "-iş" şəkilçisi vasitəsilə məsdər şəkilində işlənərək hərəkətin tərzinə, xarakterinə işarə edir. Bu şəkilçi bir çox Azərbaycan sözlərində məsdər və ya isim mənası verir.
Qısacası, "miniş" sözü sadəcə "minmə" hərəkətinin deyil, həmin hərəkətin necə icra olunduğunu, hərəkətin keyfiyyətini, səviyyəsini, xarakterini əks etdirən çoxmənalı bir söz olaraq qəbul edilməlidir.