izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mövsümlük sifəti, əsasən bir hadisənin, prosesin və ya məhsulun müəyyən bir mövsümlə, yəni ilin dörd əsas dövrlərindən biri (yaz, yay, payız, qış) ilə bağlı olmasını, həmin mövsümə xas olmasını bildirir. Bu bağlılıq həm zaman, həm də keyfiyyət baxımından ola bilər. Zaman baxımından mövsümlük, hadisənin yalnız müəyyən bir mövsümdə baş verməsini göstərir (məs., mövsümlük xəstəlik, mövsümlük işlər). Keyfiyyət baxımından isə mövsümlük, hadisənin və ya məhsulun öz xüsusiyyətləri ilə həmin mövsümə uyğunluğunu ifadə edir (məs., mövsümlük meyvələr, mövsümlük paltarlar).

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "mövsüm" sözünün farsca "موسم" (məvsım) sözündən götürülmüş olduğunu görərik. "Mövsüm" sözü ilin fəsillərini, dövrünü bildirir. "Mövsümlük" isə bu sözə "-lük" şəkilçisinin artırılması ilə əmələ gəlmişdir. "-lük" şəkilçisi isə keyfiyyət və mənsubiyyət bildirir.

Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:

  • Zaman baxımından: "Qrip mövsümlük bir xəstəlikdir və adətən qış aylarında yayılır." burada mövsümlük, xəstəliyin yalnız qış aylarında yayılmasını ifadə edir.
  • Keyfiyyət baxımından: "Bazarda mövsümlük tərəvəzlər çoxdur." burada isə mövsümlük, tərəvəzlərin o anda yetişmiş və mövsümə uyğun olduğunu bildirir.
  • Həm zaman, həm də keyfiyyət baxımından: "Mövsümlük yığım norması payız aylarında artırılır." bu cümlədə həm yığımın vaxtı (payız), həm də həmin vaxt yığılan məhsulun keyfiyyəti (mövsümə uyğun) nəzərə alınır.

Beləliklə, "mövsümlük" sözü sadəcə "bir mövsüm üçün olan" deyil, daha geniş mənada müəyyən bir mövsümlə həm zaman, həm də keyfiyyət baxımından əlaqədar olanı bildirir. Bu əlaqənin xarakteri kontekstdən asılı olaraq dəyişir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz