izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mübəlliğ (ər. مبَلِّغ - muballiğ) sözü ərəb mənşəli olub, "təbliğ edən", "təbliğatçı" mənasını verir. Lüğətlərdə sadəcə "təbliğ edən, təbliğatçı" kimi təqdim olunsa da, mənası daha geniş və çoxqatlıdır. Mübəlliğ, sadəcə bir fikir və ya məlumatı yayandan daha çox, öz inandığı ideyanı, dini etiqadı, siyasi görüşü və ya hər hansı bir məqsədi başqalarına çatdırmaq, onları öz tərəfinə çəkmək üçün fəal şəkildə çalışan şəxsdir. Bu fəaliyyət müxtəlif üsullardan, o cümlədən təbliğat, danışıqlar, təşkilatçılıq, yazılar və s. vasitələrdən istifadə etməklə həyata keçirilir.

Mübəlliğin fəaliyyəti passiv təbliğdən fərqlənir. O, öz fikirlərini yalnız yaymaqla kifayətlənmir, həm də dinləyicilərə, oxuculara təsir etmək, onlarda dəyişiklik yaratmaq məqsədi güdür. Bu mənada, mübəlliğ sözü müəllim, təşviqatçı, vəzifəli şəxs, hətta propagandist kimi sözlərlə əlaqələndirilə bilər, lakin hər bir halda kontekstə görə mənanın dəqiqləşdirilməsi vacibdir. Məsələn, dini bir məzmunda istifadə edildikdə, mübəlliğ əsasən din adamı, siyasi kontekstdə isə siyasi fəal kimi başa düşülür.

Ədəbiyyatda "Mübəlliğ" sözü müxtəlif kontekstlərdə işlənə bilər. Məsələn, "Mübəlliğ yeni kəşfini həvəslə izah edirdi" cümləsində mübəlliğ elmi bir kəşfi təbliğ edən alim ola bilər. "Dini mübəlliğ camaata Quran ayələrini oxuyurdu" cümləsində isə dini bir təbliğatçı nəzərdə tutulur. "O, öz siyasi görüşlərinin mübəlliği idi" cümləsində isə mübəlliğ öz siyasi ideyalarını fəal şəkildə yaymaqla məşğul olan bir şəxs kimi təsvir edilir. Beləliklə, "Mübəlliğ" sözünün mənası istifadə olunduğu kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.

Qeyd etmək lazımdır ki, "Mübəlliğ" sözü müsbət və ya mənfi konnoatasiya daşıya bilər. Kontekstə görə, mübəlliğ həm tərifə layiq bir şəxs, həm də öz məqsədlərinə çatmaq üçün manipulyasiyadan istifadə edən şəxs kimi təsvir edilə bilər. Ona görə də, bu sözü işlədən zaman mənasının dəqiqliyinə diqqət etmək vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz