Mühərrirlik sözü, Azərbaycan dilində bir neçə aspektdə şərh edilə bilən mürəkkəb bir anlayışı ifadə edir. Əsas mənası, bir mətni yazmaq, redaktə etmək, düzəltmək və ya nəşr etməklə məşğul olan bir şəxsin – mühərririn – fəaliyyətini, peşəsini və ya işini ifadə edir. Beləliklə, “mühərrirlik” yazıçıların, jurnalistlərin və redaktorların fəaliyyət sahəsini əhatə edir. Bu sahədə səlis və dəqiq yazı bacarığı, dil qaydalarına yiyələnmək, mətni təhlil etmək və təkmilləşdirmək, eləcə də mətbuat və nəşriyyat işlərinin texniki tərəflərinə baxış bacarığı vacibdir.
Daha geniş mənada isə “mühərrirlik”, mətnlərin yaradılması, təkmilləşdirilməsi və yayılmasına dair bütün prosesləri əhatə edir. Bu, sadəcə redaktə etməkdən daha çox, fikrin formalaşdırılması, araşdırma aparılması, məlumatların toplanması və təhlili, mətni strukturlaşdırılması və hədəf auditoriyaya uyğunlaşdırılmasını da özündə birləşdirir. Mühərrirlik, bir sənət kimi, ədəbi keyfiyyət, stil və ifadə tərzinin mükəmməlliyini tələb edir. Bundan əlavə, müasir mühərrirlik, multimedia və rəqəmsal texnologiyaların istifadəsini də özündə əks etdirir.
“Mühərrirlik” sözünün etimologiyası ərəb mənşəlidir. “Mühərrir” sözü “yazan”, “redaktə edən”, “təşkil edən” mənalarını verir. Bu mənadan çıxış edərək, “mühərrirlik” sözü məhz bu fəaliyyətlə məşğul olan şəxsin peşəsini və fəaliyyət sahəsini ifadə edir. Azərbaycan jurnalistika tarixində mühərrirlik ənənələri Həsənbəy Zərdabinin fəaliyyəti ilə sıx bağlıdır və onun təsis etdiyi mətbuat orqanları bu sahənin inkişafına böyük təkan vermişdir. Zərdabinin "Əkinçi" qəzeti Azərbaycan jurnalistika tarixində bir çox mühərrirlik ənənələrinin əsasını qoymuşdur.
Cümlədə nümunələr:
- Onun uzun illər davam edən mühərrirlik fəaliyyəti Azərbaycan ədəbiyyatına böyük töhfələr vermişdir.
- Müasir mühərrirlik rəqəmsal texnologiyaların geniş tətbiqini tələb edir.
- Mühərrirlik sənəti, səlis yazı, məntiqi təfəkkür və araşdırma bacarığını tələb edir.
- Gənc jurnalistlər mühərrirlik prinsiplərini dərk etməlidirlər.