izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Naqil (ər. ناقل - nāqil) sözü Azərbaycan dilinə ərəb dilindən keçmişdir və əsas mənası "daşıyan", "bir yerdən başqa yerə aparan", "nəql edən" deməkdir. Bu əsas mənadan yaranaraq müasir Azərbaycan dilində əsasən iki əsas istiqamətdə işlənir:

1. Fiziki Məna: Bu mənada naqil, əsasən elektrik cərəyanını ötürmək xüsusiyyətinə malik olan materialları, xüsusilə metalları ifadə edir. Məsələn, "Mis və alüminium yaxşı elektrik naqilləridir." cümləsində naqil sözü, elektrik cərəyanını keçirən materiallar mənasında işlənir. Bu mənada naqil sözü, fizikanın elektrik sahəsində çox mühüm bir termindir və müxtəlif növ naqillər (məsələn, mis naqil, alüminium naqil, optik naqil və s.) mövcuddur. Həmçinin, istilik naqilləri kimi də istifadə oluna bilər.

2. Məcazi Məna (Köhnəlmiş): Əvvəlki mənasından irəli gələrək, naqil sözü köhnə ədəbiyyatda daşıyan, nəql edən, bir yerdən başqa yerə ötürən mənasında da işlənmişdir. Məsələn, “xəbərləri naqil edən adam”, "fikirləri naqil edən əsər" kimi ifadələrdə naqil sözü məlumat, fikir və ya bir şeyin ötürülməsi və yayılmasını ifadə edir. Bu mənada istifadəsi günümüz Azərbaycan dilində az rast gəlinir və əsasən köhnə əsərlərdə qarşılaşmaq olar.

Qısacası, naqil sözü həm konkret, həm də məcazi mənada istifadə olunan bir sözdür. Fiziki mənası daha çox istifadə olunur və texniki termin kimi qəbul edilir. Köhnəlmiş məcazi mənası isə ədəbiyyat tarixi və dilin inkişafını araşdırarkən əhəmiyyətlidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz