Şiddətlənmək (f.): Bu fel, bir hadisənin, prosesin və ya hissin şiddətinin, qüvvəsinin, təsir gücünün artmasını, güclənməsini, daha da sərtləşməsini və ya qızışmasını ifadə edir. Başqa sözlə, əvvəlki vəziyyətdən daha intensiv, daha təsirli bir hala keçməyi bildirir. Şiddətlənmə, kəmiyyət və keyfiyyət baxımından artım göstərən bir inkişafı əks etdirir. Bu artım tədricən və ya birdən-birə baş verə bilər.
Mənşəyi: Sözün kökü "şiddət" sözündəndir. "Şiddət" sözü ərəb mənşəli olub, "qüvvət, güc, təzyiq" mənalarını verir. "-lənmək" isə fe'l törədici şəkilchidir, "şiddət" sözünə əlavə edilərək hərəkət, proses mənası verir.
Məna çalarları və nüansları: "Şiddətlənmək" sözü müxtəlif kontekstlərdə bir neçə məna çalarında işlənə bilər:
- Fiziki şiddət: "Döyüş şiddətləndi, hər iki tərəf daha güclü vuruşdu." (Fiziki gücün artması)
- Təbii hadisələr: "Yağışın şiddətlənməsi nəticəsində küçələr su altında qaldı." (Təbii hadisənin gücünün artması)
- Hissi şiddət: "Acı hissi ürəyimdə şiddətləndi, göz yaşlarımı saxlaya bilmədim." (Duyğuların intensivləşməsi)
- Münasibətlərdə şiddət: "Onların arasındakı mübahisə şiddətləndi, nəhayət, ayrıldılar." (Münasibətlərdəki gərginliyin artması)
- Xəstəliklərdə: "Xəstəliyi şiddətləndi, təcili tibbi yardım istənildi." (Xəstəliyin ağırlaşması)
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Qar yağışı gecə şiddətlənərək böyük qar fırtınasına çevrildi.
- Yaramazlığına görə atasının ona olan qəzəbi şiddətləndi.
- Səhərə yaxın külək şiddətlənərək ağacları əydi.
- Yoluxucu xəstəliyin şiddətlənməsinin qarşısını almaq üçün tədbirlər görülməlidir.
- Siyasi müzakirələr son günlər şiddətlənib, qarşıdurma riski yüksəlib.