Şimali (şɪmɑli) sifət. [ər. şimal ← şəmal "sol əl, sol tərəf"dən] Şimala aid olan, şimala mənsub, şimal tərəfdə yerləşən, şimal istiqamətində olan. Sözün kökü olan ərəbcə "şəmal" sözünün əsl mənası "sol" olsa da, coğrafi terminologiyada "şimal" mənasında işlənməsinin səbəbi tarixi səbəblərlə bağlıdır. Qədim xalqlar üçün şimal istiqaməti, günəşin çıxdığı şərq və batdığı qərb istiqamətlərinə nisbətən daha az əhəmiyyətə malik idi. Beləliklə, əsas istiqamətlər müəyyən edildikdən sonra qalan istiqamət, yəni sol tərəf "şimal" kimi təyin edilib.
"Şimali" sözü, coğrafi mövqeyi göstərmək üçün geniş istifadə olunur. Məsələn, "Şimali Amerika", "Şimali Qütb", "Şimali Afrika" ifadələrində olduğu kimi. Bu ifadələrdə "şimali" sözü, qeyd olunan qitənin və ya bölgənin Yer kürəsinin şimal yarımkürəsində yerləşdiyini bildirir.
"Şimali" sözü ayrıca, daha spesifik coğrafi bölgələri də təyin etmək üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, "Şimali Qafqaz", "Şimali İran" və ya "Şimali Bakı" ifadələrində olduğu kimi. Bu hallarda söz, müəyyən bir bölgənin daha böyük bir ərazinin şimal hissəsini təşkil etdiyini ifadə edir.
"Şimali" sözü məcazi mənada da işlənə bilsə də, bu çox nadir hallarda olur. Əsas istifadəsi coğrafi və topoqrafik təsvirlərdədir. Məlumat üçün qeyd edək ki, "şimal" sözü "şimali" sifətinin müxtəlif cümlə quruluşlarında isim kimi də işlədilə bilir. Məsələn: "Şimal küləyi əsir", "Şimal qaranlıq idi".
Qısaca, "şimali" sözü dəqiq və aydın şəkildə şimal istiqaməti ilə əlaqəli olan yeri və ya əşyanı təyin edir, coğrafi təsvirlərdə əsas rol oynayır.