Ornitolojiya (yun. ὄρνις [ornis] – quş + λόγος [logos] – elm, nəzəriyyə) zoologiyanın quşları öyrənən bir sahəsidir. Bu elm sahəsi quşların sistematikası, morfologiyası (xarici və daxili quruluşu), fiziologiyası (həyat prosesləri), etologiyası (davranışı), ekologiyası (ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsi), coğrafi yayılması, filogenetikası (təkamül tarixi) və mühafizəsi ilə məşğul olur.
Ornitoloji tədqiqatlar müxtəlif metodlar əsasında aparılır: sahə müşahidələri, quşların həyat ritmlərinin öyrənilməsi (miqrasiya, yuva qurma, çoxalma), anatomik və morfoloji analizlər, genetik təhlillər, radioizotop və GPS izləmələri vasitəsilə quşların hərəkətinin öyrənilməsi və s. Bu metodlar vasitəsilə quşların bioloji xüsusiyyətləri, populyasiya dinamika, ətraf mühitin dəyişmələrinə reaksiyaları və mühafizə tədbirlərinin effektivliyi araşdırılır.
Ornitoloji tədqiqatların nəticələri quşların mühafizəsi, bioloji müxtəlifliyin qorunması, ətraf mühitin monitorinqi və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə kimi sahələrdə vacib rol oynayır. Əlavə olaraq, ornitoloji biliklər quş qripi kimi yoluxucu xəstəliklərin yayılmasının qarşısının alınması və nəzarətində də istifadə olunur.
Ornitoloji terminologiyası olduqca zəngindir və quşların müxtəlif növləri, onların anatomik xüsusiyyətləri, davranışları və yaşayış yerləri ilə bağlı spesifik terminləri əhatə edir. Bu terminlərin düzgün anlaşılması və istifadəsi elm sahəsində aydın və dəqiq ünsiyyət üçün vacibdir. Məsələn, "miqrasiya", "yuva", "qışlama", "ağlama", "ovlama", "koloniya" kimi terminlər ornitoloji tədqiqatların əsasını təşkil edir.