izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ötüş sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında yer alan, həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənən bir termindir. İzahlı lüğətlərdə əsasən "ötüşmə, qaçışma, yüyürüşmə" kimi təriflənsə də, bu tərif sözün tam mənasını əks etdirmir. Daha dəqiq olaraq, ötüş, bir istiqamətə doğru sürətli və nizamsız hərəkət, qaçış, qaçışma və ya axın kimi tərif oluna bilər. Bu hərəkət, fərdlər tərəfindən və ya bir qrupun birgə və koordinasiyasız hərəkəti olaraq baş verə bilər.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "öt" felindən törədiyini görürük. "Öt" felinin əsas mənası "keçmək" olsa da, burada "sürətlə keçmək", "qaçmaq" mənasında işlənir. "-üş" əlavəsi isə hərəkətin davamlılığını, təkrarını və ya intensivliyini bildirir. Beləliklə, "ötüş" sözü "sürətlə və nizamsız şəkildə bir yerə doğru hərəkət etmə" mənasını verir.

Misal olaraq, verilən cümlədə ("Qaç oğlan! Qaç! At basdı! Millət gəlir! Ötüşdən çıxan bir camaat gəlir") "ötüş" sözü qorxu və təlaş içində olan insanların nizamsız və sürətli qaçışını ifadə edir. "Ötüşdən çıxan" ifadəsi isə bu qaçışın təsiri altında olan, bu qaçışdan qaynaqlanan bir qrup insanı təsvir edir. Başqa bir mənada "ötüş" sözü, çayın sürətli axını, yağış damlalarının sürətli düşməsi, və ya quş sürüsünün uçuşu kimi təbiət hadisələrini də təsvir etmək üçün istifadə edilə bilər.

Qısacası, "ötüş" sözü, yalnız "qaçışma" kimi dar mənada deyil, hər hansı bir istiqamətə doğru sürətli və qarışıq bir hərəkəti ifadə edən daha geniş bir mənaya malikdir. Bu mənada, sözün sinonimləri olaraq "qovuşma", "axın", "sürüşmə" kimi sözləri də göstərmək olar, lakin hər bir sözün kontekstə bağlı olaraq fərqli nüansları vardır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz