Öyrədilmək: "Öyrətmək" fellərinin məchul növündən əmələ gəlmiş fe'ldir. Mənşəcə türk dillərindən gələn "öyrətmək" (təlim vermək, bir şeydə bilik və bacarıq öyrətmək) fellinin məchul halı olaraq, bir hərəkətin kiməsə və ya bir şeyə tətbiq olunmasını ifadə edir. Bu prosesdə hərəkət obyekti (kimə öyrədilir) ön plana çıxır, fəaliyyəti həyata keçirən şəxs isə ikinci dərəcəli olur. Yəni, "öyrədilmək" bir şeyin kiməsə öyrədilməsi prosesinin özünə yönəlməsini ifadə edir.
Mənası, geniş mənada, bir bacarıq, bilik, vərdiş, ya da davranışın sistematik olaraq öyrədilməsini bildirir. Bu öyrətmə prosesi həm formal təhsil müəssisələrində, həm də qeyri-formal mühitdə (məsələn, ailədə, ictimai təşkilatlarda) həyata keçirilə bilər. "Öyrədilmək" fellinin mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar qazana bilər:
Nümunələr:
- Sənət öyrədilmək: Bir sənətin (məsələn, rəssamlıq, toxuma, dulusçuluq) sistematik şəkildə tədrisinin aparılması. "Uşaqlara milli sənətlərimiz öyrədilməlidir."
- Xarici dil öyrədilmək: Bir xarici dilin sistematik şəkildə öyrədilməsi. "Mənə ingilis dili universitetdə öyrədilmişdi."
- Zəhmətə öyrədilmək: Çətinliyə, əziyyətə, məsuliyyətə vərdiş etdirilmək, bu çətinliklərə hazır olmaq üçün sistematik tərbiyə olunmaq mənasında işlənir. "Uşaqlar hələ kiçik yaşlarından zəhmətə öyrədilməlidirlər ki, gələcəkdə müstəqil həyat sürə bilsinlər." Bu ifadədə fiziki zəhmət yanaşı, mənəvi zəhmətə, məsuliyyət hissini inkişaf etdirməyə də işarə edilə bilər.
- At minməyə öyrədilmək: At sürmə bacarığının öyrədilməsi prosesi. Bu nümunə daha konkret bir bacarığın öyrədilməsinə yönəlib.
Qeyd etmək lazımdır ki, "öyrədilmək" feli həmişə müsbət mənada işlənmir. Məsələn, "pis vərdişlərə öyrədilmək" kimi ifadələr də mövcuddur, bu zaman mənfi bir davranışın qəsdən və ya təsadüfən bir şəxsə aşılanması nəzərdə tutulur.