Öyünmə feli "öyünmək"dən törəmiş isimdir və əsasən özünü yüksək qiymətləndirmə, öz qabiliyyətlərini, var-dövlətini və ya əldə etdiklərini həddindən artıq vurğulama, lovğalanma mənasını verir. Bu, həm müsbət, həm də mənfi kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Müsbət kontekstdə, özünə inam və qürur ifadə edə bilər; mənfi kontekstdə isə, təkəbbür, lovğalanma və özünü başqalarından üstün tutma kimi mənfi emosiyaları əks etdirər.
Misal olaraq verilən cümlədə (“Ayrım qızının belə öyünməsindən, Kərim babanın elə sükut ilə büzülüb durmasından bir qəhqəhə qopdu”) "öyünmə" sözü mənfi bir kontekstdə işlənir. Ayrım qızının hərəkəti, Kərim babanın tərəfindən mənfi qiymətləndirildiyini və buna qəhqəhə ilə cavab verdiyini göstərir. Bu halda "öyünmə" təkəbbürlü və həddən artıq özünü yüksək qiymətləndirmə mənasını ifadə edir.
Sözün mənşəyinə gəldikdə, "öyünmək" feli türk dillərinə ortaq kökdən gəlir və əsasən özünü böyütmə, vurğulama mənalarını daşıyır. "Öyünmə" isə bu felin isim halıdır. Müxtəlif cümlələrdə işlənməsinə nümunələr:
Müsbət kontekst: "Onun nailiyyətləri böyük bir öyünmə səbəbidir." (Burada öyünmə, özünə inam və qürur duyğusunu ifadə edir.)
Mənfi kontekst: "Davranışı ilə öz öyünməsini açıq şəkildə göstərdi." (Burada öyünmə, təkəbbür və lovğalanma mənasında işlənir.)
Neytral kontekst: "Onun sözləri bir növdü öyünmə idi." (Burada öyünmə həm müsbət, həm də mənfi şəkildə yozula bilən bir davranış tərzinə işarə edir. )
Beləliklə, "öyünmə" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsasında özünü yüksək qiymətləndirmə və bunun ifadə olunma tərzi yer alır.