Özünümüdafiə: İnsanların fiziki və ya mənəvi bütövlüyünü təhdid edən hər hansı bir təhlükə, hücum və ya düşmən hərəkətinə qarşı özünün fiziki və ya hüquqi vasitələrdən istifadə edərək qorunmasıdır. Bu, həm fərdi, həm də kollektiv səviyyədə baş verə bilər. Özünümüdafiə hərəkətləri, təhdidin şiddətinə və təbiətinə uyğun olaraq, müxtəlif formalar ala bilər.
Mənşəyi: Söz, "özü" və "müdafiə" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Özü" əvəzliyi, hərəkəti yerinə yetirən şəxsi bildirir, "müdafiə" isə qorunma, mühafizə mənasını verir. Termin, əsasən hüquqşünaslıq və hərbi terminologiyasında istifadə olunur, lakin gündəlik dilə də daxil olmuşdur.
Mənasının genişləndirilməsi: Özünümüdafiə anlayışı yalnız fiziki təhdidləri deyil, həmçinin şantaj, təhqir, təzyiq, təhdid kimi mənəvi təhdidləri də əhatə edir. Hətta hüquqi müdafiə də özünümüdafiənin bir forması kimi qəbul edilə bilər. Özünümüdafiə hərəkətlərinin qanuniliyi, istifadə olunan vasitələrin və hərəkətlərin mütənasibliyi ilə müəyyən edilir. Yəni, təhdidin şiddətinə uyğun olaraq, müdafiə də müvafiq səviyyədə olmalıdır. Həddən artıq güc tətbiq etmək özünümüdafiə hesab edilmir və qanunla cəzalandırılır.
Cümlələrdə istifadəsi:
- O, özünümüdafiə üçün bıçağı götürdü.
- Hüquqşünas özünümüdafiə haqqında məlumat verdi.
- Cinayətkarın hücumuna qarşı özünümüdafiə tədbirləri gördülər.
- Özünümüdafiə hüququ konstitusiyada təsbit olunmuşdur.
- Şirkət rəqiblərinin qanunsuz hərəkətlərinə qarşı özünümüdafiə strategiyası hazırladı.