Problem [yun. problema – vəzifə, tapşırıq] sözü qədim yunan dilindən gələrək, həllini, açıqlamasını və ya tənzimlənməsini tələb edən hər hansı bir çətinlik, maneə, sual və ya vəziyyəti ifadə edir. Bu, nəzəri və ya praktiki (əməli) sahələrdə ola bilər. Yəni, problem yalnız bir məsələ deyil, həm də onun həllinin zəruriliyini ifadə edir.
Problem anlayışı iki əsas xüsusiyyət əsasında təyin olunur: 1) Çətinlik və ya maneə: Problem bir hədəfə çatmağı, bir vəziyyətin yaxşılaşdırılmasını və ya bir sualın cavablandırılmasını maneə törədən bir vəziyyətdir. Bu maneə müxtəlif səviyyələrdə ola bilər, bəzi problemlər kiçik və asanlıqla həll olunan, digərləri isə daha mürəkkəb və çox vaxt tələb edən ola bilər. 2) Həllə ehtiyac: Problem sadəcə çətinlik deyil, həllini tələb edən bir çətinlikdir. Bu, fəaliyyətə, araşdırmaya və ya həll üsullarının axtarışına ehtiyacı ifadə edir.
Problem sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilir. Məsələn, “riyazi problem”, “sosial problem”, “təbiət problemi”, “texniki problem”, “psixoloji problem” və s. kimi ifadələrdə müəyyən bir sahə ilə bağlı olan spesifik çətinlikləri ifadə edir. "Tərbiyə problemi" ifadəsi isə tərbiyə prosesində yaranan və həllini tələb edən çətinlikləri bildirir.
Problem sözü cümlələrdə müxtəlif qrammatik funksiyalarda işlənə bilər. Məsələn:
- Subyektiv funksiyada: Problem hələ də açıq qalır.
- Obyektiv funksiyada: Biz problemin həllini tapdıq.
- Atribut funksiyada: Bu çox problemli bir vəziyyətdir.
Ümumiyyətlə, "problem" sözü həyatın müxtəlif sahələrində rast gəldiyimiz və həllini tələb edən hər hansı bir çətinliyi, maneəni və ya sualı ifadə edən çoxşaxəli bir anlayışdır.