Rüsva sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "biabır olma", "heysiyyətdən düşmə", "abırını itirmə" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdə daha çox sadə, qısa izahlarla rast gəlinir, ancaq bu sözün semantik dərinliyi və istifadə kontekstinin müxtəlifliyi daha ətraflı təhlili tələb edir.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, rüsva sözünün farsca "rüsva" (رُسوا) sözündən gəldiyini görərik. Farsca "rüsva" sözü isə "üzü qaralanmış", "utanmış", "biabır olmuş" mənalarını verir. Beləliklə, sözün kökü qədim fars dilinə gedib çıxır və mədəniyyətimizdə uzun illərdir istifadə olunur.
Rüsva sözünün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar əldə edə bilər. Məsələn, "o rüsva oldu" deyimi sadəcə bir biabırçılıq vəziyyətini ifadə edə bildiyi kimi, "rüsvaçı hərəkətləri" ifadəsi isə daha geniş bir mənasını ehtiva edir; bu zaman həm konkret bir əməli, həm də nəticə olaraq rüsva olma vəziyyətini əhatə edir. Eyni zamanda, "rüsva etmək" feili də aktiv bir iştirakı bildirir və biabırçılıqda başqalarının rolunu vurğulayır.
Sözün emosional yüklənməsi də yüksəkdir. "Rüsva olmaq" ifadəsi yalnız faktiki bir vəziyyəti deyil, həm də bu vəziyyətlə əlaqədar olan utanc, qınaq, ictimai təzyiq kimi hissləri ifadə edir. Misal üçün, "Nə çəmən cümlə cahandır məni-rüsvayə qəfəs" misalında rüsva sözü söz sahibi üçün qəfəsin simvolik məhbusluğu, biabırçılıq vəziyyətinin dərin psixoloji təsirini əks etdirir.
Ümumiyyətlə, "rüsva" sözü, sadə lüğət mənasından daha geniş bir semantik sahəyə malikdir. O, sadəcə bir hadisəni deyil, həm də bu hadisə ilə bağlı sosial, psixoloji və emosional təsirləri əhatə edir. Ona görə də, bu sözün mənasını yalnız "biabır olmaq" kimi sadə bir ifadə ilə məhdudlaşdırmaq düzgün deyil. Daha dəqiq bir şəkildə ifadə etmək üçün, "ictimai qınağa səbəb olan hərəkətlər nəticəsində heysiyyətin, abırın və şərəfin itirilməsi" ifadəsi daha uyğun gəlir.