Saniyə (ər. ثانية - sāniya) – vaxtın ölçü vahidi olub, dəqiqənin altmışda bir hissəsini təşkil edir. Termin etimoloji cəhətdən ərəb dilindən götürülmüşdür və "ikinci" mənasını daşıyır. Bu, dəqiqənin özünün də bir saatın altmışda biri olması ilə bağlıdır; yəni saniyə, saatın 3600-də biridir. Beləliklə, "ikinci" adlandırılması, zamanın hiyerarxik bölünməsində ikincili mövqeyini ifadə edir.
Saniyənin dəqiq tərifi Beynəlxalq Vahidlər Sistemində (SI) dəqiq müəyyən edilmişdir: o, sezium-133 atomunun əsas enerji səviyyəsi arasındakı keçidə uyğun olan şüalanmanın 9 192 631 770 dövrlərinin müddəti kimi təyin edilir. Bu, saniyənin çox dəqiq və sabit bir ölçü vahidi olmasını təmin edir.
Cümlədə istifadə nümunələri:
* "Raket beş saniyədən sonra partlayacaq." (burada saniyə konkret vaxt aralığını bildirir)
* "O, qəzadan bir neçə saniyə əvvəl avtomobili saxlaya bildi." (burada saniyə qısa müddəti göstərir)
* "Yarışçı saniyələrlə qalib gəldi." (burada saniyə fərqi, üstünlüyü ifadə edir)
* "Onun reaksiya sürəti saniyələr ərzində ölçüldü." (burada saniyə vaxtın ölçülmə vahidi olaraq istifadə olunur)
* "Mən səni bir neçə saniyə gözlədim." (burada saniyə gözləmə müddətini bildirir)
Göründüyü kimi, "saniyə" sözü müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif mənalar kəsb edə bilsə də, əsas mənası vaxtın ən kiçik vahidlərindən biri olaraq qalır. Onun işlənmə üsulu və mənası cümlənin ümumi məzmunundan asılıdır.