Sənətşünaslıq

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sənətşünaslıq (ing. Art history, fr. Histoire de l'art, rus. Искусствоведение) – incəsənət əsərlərinin yaradılması, inkişafı, təkamülü, formalarının, üslublarının, estetik əhəmiyyətinin, sosial-mədəni kontekstinin və təsiri haqqında elmi tədqiqat sahəsidir. Bu sahə təkcə təsviri incəsənətləri (rəsm, heykəltəraşlıq, qrafika, sənətkarlıq) deyil, həmçinin memarlıq, musiqi, teatr, kino, rəqs və digər incəsənət növlərini də əhatə edir. Sənətşünaslıq, incəsənətin tarixi prosesi ilə yanaşı, həm də müəyyən bir dövrün, mədəniyyətin və ya yaradıcının estetik prinsiplərini, yaradıcılıq üsullarını və ideyalarını araşdırır.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sənət" fars mənşəli olub, bacarıq, ustalıq, ixtisas mənalarını ifadə edir. "Şünaslıq" isə "-şünas" şəkilçisi ilə əmələ gəlmişdir və "haqqında elm" mənasını verir. Beləliklə, "sənətşünaslıq" sözü "incəsənət haqqında elm" mənasını tam dəqiqliklə əks etdirir. Ancaq bu tərif bir qədər dar mənada olsa da, mövzunun genişliyini tam əhatə etmir. Çünki sənətşünaslıq sadəcə faktların toplanması və sistemləşdirilməsindən ibarət deyil, həm də tənqidi təhlil, interpretasiya, müqayisəli tədqiqat və nəzəriyyə quruculuğu kimi üsullardan istifadə edir.

Sənətşünaslıqda müxtəlif metodologiyalardan istifadə olunur: formal analiz, ikonografiya, ikonolojiya, sosioloji və psixoloji yanaşmalar, mədəniyyət tarixi, siyasi tarix və digər fənlərlə inteqrasiya. Sənətşünaslıq doktoru (Ph.D. in Art History) isə bu sahədə alimlik dərəcəsinə sahib olan şəxsdir. Onun tədqiqatları orijinal və elmi əsaslarla yazılmış dissertasiya ilə təsdiq olunur.

Cümlədə necə işləndiyinə dair nümunələr:

  • O, sənətşünaslıq sahəsində geniş təcrübəyə malikdir.
  • Sənətşünaslıq dərslərində rəssamların həyat və yaradıcılığı haqqında ətraflı məlumat verilir.
  • Onun sənətşünaslıq doktorluğu dissertasiyası Azərbaycan miniatür sənətinə həsr olunmuşdur.
  • Müasir sənətşünaslıqda post-modernizm əsərlərinin təhlili geniş yer tutur.
Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz