izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sevdalı sifəti, əsas mənası etibarilə "sevdaya düşmüş", "sevgiyə qapılmış", "məftun olmuş" deməkdir. Bu, sadəcə "aşiq" sözünün sinonimi deyil, daha çox duyğuların dərinliyini və davamiyyətini ifadə edir. "Aşiq" sözü daha çox sevgi hissinin varlığını bildirirkən, "sevdalı" sözü bu hissin dərinliyinə, ruha hopmasına, insanın həyatının ayrılmaz bir hissəsinə çevrilməsinə işarə edir. Beləliklə, "sevdalı" daha çox hissiyyatın intensivliyini vurğulayır.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sevda" felindən törəmə olduğunu görürük. "Sevda" sözü öz növbəsində ərəb mənşəli olub, "məhəbbət", "aşk" mənalarını verir. Lakin Azərbaycan dilində "sevda" sözü sadəcə məhəbbətdən daha çox, dərin, qəlbən duyulan, hətta həyat tərzinə çevrilən bir sevgini ifadə edir. Bu baxımdan "sevdalı" da adi bir "aşiq"dən fərqlənir.

Misallar vasitəsilə izah edək: "O, sevdalı bir nəzərlə ona baxdı" cümləsində "sevdalı" sözü baxışda olan dərin sevgini, həsrəti və məftunluğu ifadə edir. Sadəcə "aşiq" sözü bu ifadənin ifadə etdiyi intensivliyi verə bilməz. "Sevdalı yarın" ifadəsi isə sevgiyə qapılmış, məftun olmuş, bu hissə özünü həsr etmiş bir yara işarə edir. "Səhər küləyi ona layla deyir" misalında isə sevdalı insanın həsrətinin və həyatının sevgisi ilə bağlı olması vurğulanır.

Qısacası, "sevdalı" sifəti, "aşiq", "məftun", "vurğun" sözlərinin sinonimi olsa da, onlardan daha geniş məna yükü daşıyır və sevginin dərinliyini, ruhuna hopmasını, insanın həyatının ayrılmaz bir hissəsinə çevrilməsini daha dolğun şəkildə ifadə edir. Bu söz, eyni zamanda, melankolik bir hava da əks etdirə bilər. Sevgiyə qapılmış, lakin həsrət içində olan bir vəziyyəti də təsvir edə bilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz