Səadətsizlik sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir leksik vahiddir və "səadət" sözünün antonimi kimi qəbul edilir. Lüğətlərdə sadəcə "bəxtsizlik, bədbəxtlik, uğursuzluq" kimi təriflənsə də, mənası daha çoxşaxəli və kontekstdən asılıdır.
Etimoloji baxımdan "səadətsizlik" sözü "səadət" (ərəb mənşəli, xoşbəxtlik, uğur mənasındadır) kökünə "-sizlik" (mənfiliyi bildirən şəkilçi) əlavə edilməsi ilə əmələ gəlmişdir. Beləliklə, sözün əsas mənası "səadətdən məhrumiyyət, səadətin olmaması"dır. Lakin bu, yalnız bir tərəfini əks etdirir.
Səadətsizlik müxtəlif səviyyələrdə təzahür edə bilər:
- Şəxsi səviyyədə: Bir insanın həyatında uğursuzluqlar, kədər, iztirab, acı təcrübələr və ümidsizliyə səbəb olan hadisələr səadətsizliyi ifadə edir. Məsələn, "Uzun illər davam edən xəstəliyi səadətsizliyinin əlaməti idi."
- Sosial səviyyədə: Cəmiyyətdəki haqsızlıqlar, qeyri-bərabərlik, ədalətsiz hadisələr, fəlakətlər (zəlzələ, daşqın və s.) da səadətsizliyin geniş sosial təzahürüdür. Məsələn, "Səadətsizlik dövründə insanlar çətinliklərlə üzləşirdilər."
- Fəlsəfi səviyyədə: Səadətsizliyin fəlsəfi təfsiri, insan həyatının mənasının axtarışı, mövcudluğun mahiyyəti və insanın öz taleyi ilə barışmaması ilə bağlıdır. Məsələn, "Varlığın mənasını tapa bilməmək də bir növ səadətsizlikdir."
Beləliklə, "səadətsizlik" sözünün tərifi yalnız "bəxtsizlik, bədbəxtlik, uğursuzluq" ilə məhdudlaşdırıla bilməz. O, daha geniş mənada insan həyatının müxtəlif sahələrindəki mənfi hadisələri, şəxsi və sosial səviyyədəki problemləri, həmçinin fəlsəfi mənada həyatın mənasının olmamasını və ya tapılmamasını əhatə edir. Kontekstdən asılı olaraq mənası dəyişə bilsə də, əsasında həmişə səadətin olmaması, yaxud səadətdən məhrumiyyət durur.