izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Səf (ər. صف‎) sözü Azərbaycan dilində "sıra", "cərgə", "düzgü" mənalarında işlənir. Ərəb mənşəli olan bu söz, əslində, düzülmüş, ard-arda düzülən bir qrup insan və ya əşyanı ifadə edir. Hərbi terminologiyada, xüsusilə də qoşunların düzülüşünü bildirmək üçün istifadə olunur. Bu mənada "səf" sözü, əsgərlərin, döyüşçülərin və ya hər hansı digər qrupun bir-birinin ardınca, müəyyən bir nizamda, sıx və düz bir xətt üzrə düzülməsini ifadə edir. Maddənin sitat edilən nümunəsində də məhz bu mənada işlənir: Koroğlu əsgərlərinin cərgəsini, yəni səfini düzəltdikdən sonra Tanrıtanımazı çağırır. Səfin nizamlılığı, əsgərlərin bir-birinə olan yaxınlığı və düzgünlüyü burada önəmlidir.

Sözün mənası genişləndirilərək, hər hansı əşyaların da ardıcıl, nizamlı bir şəkildə düzülüşünə tətbiq oluna bilər. Məsələn, "kitablar səfdə düzülmüşdü" deyərkən, kitabların bir-birinin ardınca, nizamlı bir şəkildə yerləşdirilməsindən bəhs edilir. Beləliklə, "səf" sözü həm canlı, həm də cansız varlıqların ardıcıl və nizamlı düzülüşünü ifadə edə bilir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "səf" sözü, "sıra" və "cərgə" sözləri ilə sinonim olsa da, onlardan bəzi mənalarında fərqlənir. "Sıra" sözü daha ümumi bir məna kəsb edir və sadəcə ardıcıl düzülüşü ifadə edə bilər, halbuki "səf" sözü daha çox nizamlı, sıx və düz bir düzülüşü əks etdirir. "Cərgə" isə, adətən, bir-birinə yaxın, uzununa uzanan sıraları ifadə edir. "Səf" sözü isə həm uzununa, həm də eninə düzülüş üçün istifadə oluna bilər, lakin həmişə nizamlı və bir-birinə yaxınlığı önə çəkir.

Ümumiyyətlə, "səf" sözünün istifadəsi, ardıcıl və nizamlı düzülüşün, xüsusilə də hərbi kontekstdə olan nizamın vurğulanmasını tələb edən hallarda üstünlük təşkil edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz