izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Səfillik (is.) Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında yer alan, mürəkkəb sosial-iqtisadi vəziyyəti əks etdirən bir termindir. Əsas mənası "səfil adamın halı" kimi təqdim olunsa da, bu, kifayət qədər geniş və dəqiq bir izah deyildir. Səfillik anlayışı, sadəcə, bir insanın səfil olmasını ifadə etməkdən daha çox, həmin şəxsin üzləşdiyi bir sıra mənfi amillərin, həyat şəraitinin və sosial qeyri-bərabərliyin əksidir.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "səfil" sözünün kökü fars dilindən gəldiyini görərik. Farsca "səfil" sözü "kədərli", "bədbəxt", "məzlum" mənalarını daşıyır. Bu da səfillik anlayışının təkcə maddi yox, həm də mənəvi tərəflərini əhatə etdiyini göstərir. Yəni, səfillik yalnız məskənsizlik, işsizlik və yoxsulluqdan ibarət deyil; həmçinin ümidsizliyə, ruh düşkünlüyünə, sosial təcridə və ümumiyyətlə, insan ləyaqətinin pozulmasına səbəb olan vəziyyətdir.

Səfillik anlayışı müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif nüanslar əldə edir. Məsələn, "məskənsizliyin səfilliyi", "işsizliyin səfilliyi", "qüsurlu təhsilin yaratdığı səfillik" kimi ifadələr səfilliyin müxtəlif səbəblərini və onun müxtəlif təzahürlərini göstərir. Bu halda səfillik, konkret bir səbəbin nəticəsi olaraq, insanın həyat səviyyəsinin aşağı düşməsi, rifahının pozulması kimi təsvir olunur. Digər tərəfdən, "mənəvi səfillik" kimi bir anlayış da mövcuddur ki, burada səfillik daha çox mənəvi, əxlaqi tənəzzül, ruh düşkünlüyü və ümidsizliyi əks etdirir.

Beləliklə, "səfillik" sözünün mənasını daha dolğun şəkildə "maddi və mənəvi ehtiyacların qarşılanmaması, məskənsizlik, işsizlik, yoxsulluq, ümidsizlik, sosial təcrid və insan ləyaqətinin pozulması ilə xarakterizə olunan ağır sosial vəziyyət" kimi təyin etmək olar. Bu tərif, sözün kökünə və kontekstdəki istifadəsinə əsaslanaraq, daha geniş və dəqiq bir məna verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz