Səmir sözü Azərbaycan dilində, əsasən, "səs-küy, qarışıq səslər, gurultu" mənalarında işlənən bir sözdür. Etimoloji baxımdan farsca "صمير" (şamir) sözündən götürülmüşdür. Farsca "şamir" sözü isə "səs, səs-küy" mənalarını ifadə edir. Beləliklə, sözün kökü qədim fars dilinə gedib çıxır.
Lüğətlərdə "səs, səs-səmir" kimi sadə bir izahı olsa da, "səmir" sözünün kontekstdən asılı olaraq daha geniş mənaları da ola bilər. Məsələn, həddindən artıq qarışıq səslərin, yüksək səslə danışmanın, çoxlu adamın eyni vaxtda danışmasının yaratdığı qarmaqarışıq səs-küylü mühit "səmir" sözü ilə ifadə oluna bilər. Bu mənada, "səmir" sözü sadəcə "səs" deyil, "çoxluğun yaratdığı səs-küy" mənasını verir.
Cümlə içərisində necə işləndiyinə nəzər salaq:
- "Bazarda böyük bir səmir var idi." - Burada "səmir", bazardakı insan kütləsinin yaratdığı qarışıq səsləri, alıcı-satıcıların səs-küyünü bildirir.
- "Məclisdə danışanların səmiri qulaqları sağır edirdi." - Bu cümlədə "səmir" bir çox insanın eyni vaxtda və ya ardıcıl olaraq yüksək səslə danışmasının yaratdığı xoşagəlməz qarışıqlığı ifadə edir.
- "Uşaqların səmiri evin içini bürümüşdü." - Bu nümunədə "səmir", uşaqların oynamaqdan, qışqırmaqdan və şənlik etməkdən doğan qarışıq, lakin xoş bir səsi təsvir edir.
Yekun olaraq, "səmir" sözü sadəcə "səs" deyil, çoxluğun, hərəkətin, və ya hadisənin yaratdığı qarışıq, gurultuya bənzər səsi ifadə edir. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq müsbət və ya mənfi konnotasiya daşıya bilər.