Soyuqqanlı sifət və zərf kimi işlənən bir sözdür. Əsas mənası, hər hansı bir vəziyyət və ya hadisə qarşısında özünü sakit, təmkinli, səbirli və dözümlü aparmaq, duyğularını idarə edə bilmək qabiliyyətidir. Bu, həm fiziki, həm də emosional sakitliyi əhatə edir. Soyuqqanlı insan situasiyanı obyektiv qiymətləndirərək, həyəcan və qorxuya qapılmadan, məntiqi və planlı şəkildə hərəkət edir.
Etimoloji baxımdan "soyuq" sözünün məcazi mənası əsas rol oynayır. "Soyuq" burada fiziki soyuqluq deyil, duyğuların, xüsusilə də həyəcan və qorxu kimi intensiv duyğuların olmaması, emosional sərinliyi ifadə edir. "Qanlı" isə bu sərinliyi gücləndirir, əks mənada işləndiyi kimi qəzəb, hirs kimi hisslərin olmaması vurğulanır. Beləliklə, "soyuqqanlı" sözü, insanın daxili vəziyyətinin sərbəst və nəzarət altında olduğunu göstərir.
Cümlədə istifadəsi nümunələri:
- O, soyuq qanlı şəkildə təhlükəli vəziyyətdən çıxış yolu tapdı.
- Cərrahın soyuq qanlılığı əməliyyatın uğurla başa çatmasına səbəb oldu.
- Soyuqqanlılığı ilə tanınan müstəntiq cinayəti həll etmək üçün səylərini davam etdirdi.
- Onun soyuq qanlı davranışı ətrafdakıları təəccübləndirdi.
- Soyuqqanlı şəkildə verdiyi cavab hər kəsi susdurdu.
Sözün sinonimləri arasında "təmkinli", "səbirli", "dözümlü", "sərinqanlı" və "özünüidarəli" kimi sözləri göstərmək olar. Lakin "soyuqqanlı" sözü daha güclü bir təsir yaradır və çətin vəziyyətlərdə belə sakitliyi qoruma qabiliyyətini daha aydın ifadə edir.
Anti-sinonimləri isə "əsəbi", "həyəcanlı", "qorxulu", "panikalı" kimi sözlər ola bilər.