Soyulma sözü, "soyulmaq" fellərinin məsdər formasından törəmiş bir isimdir. Lüğətlərdə sadəcə "soyulmaq" felinin məsdər forması kimi qeyd edilməsi, sözün ifadə etdiyi geniş məna sahəsini tam əks etdirmir. Əslində "soyulma" daha çox kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənalar kəsb edə bilir.
Birincisi, əsas mənası, bir şeyin üst qatının, qabığının, dərisinin və ya örtüyünün qopması, çıxarılması deməkdir. Bu mənada "meyvənin soyulması", "kartofun soyulması", "ağacın qabığının soyulması" kimi ifadələr işlədilir. Burada soyulma fiziki bir prosesi, mexaniki bir əməliyyatı bildirir.
İkincisi, "soyulma" metaforik mənalarda da istifadə oluna bilər. Məsələn, "var-dövlətinin soyulması", "haqlı yerinin soyulması", "şərəfinin soyulması" kimi ifadələrdə soyulma, bir şeyin itirilməsi, əlindən alınması, alçaldılması mənasında işlənir. Bu kontekstdə soyulma, fiziki bir proses deyil, daha çox mənəvi, sosial və ya iqtisadi bir zərər və ya itki kimi başa düşülür.
Üçüncüsü, "soyulma" həmçinin, bir qrupun, bir toplumun bir şeydən məhrum edilməsi, istismar olunması mənasını da verə bilər. Məsələn, "əhalinin soyulması", "xalqın soyulması" ifadələri, ədalətsiz siyasət nəticəsində insanlardan sərvətinin alınması və ya haqqlarının tapdalanmasını bildirə bilər.
Dil mənşəyi baxımından, "soyulmaq" feli Türk dillərinin köhnə təbəqəsinə aiddir və qədim türk dillərindəki "soy-", "soymaq" felləri ilə əlaqədardır. Bu fellər də əsasən bir şeyin qabıqlarının, dərilərinin qoparılması ilə bağlı mənaları ifadə edir. "Soyulma" isə bu fellərin məsdər forması olaraq əsas mənasının genişləndirilmiş və mənəvi mənalar qazanmış variantıdır.
Beləliklə, "soyulma" sözünün anlamı, istifadə edildiyi kontekstdən asılı olaraq dəyişir və sadəcə bir şeyin qabıqının qopması deyil, həm də itirilmə, əlindən alınma, alçalma və ya istismar kimi daha geniş mənaları da əhatə edir.