Sümükvari sifəti, əsasən, forma və ya toxuma baxımından sümüyə bənzəməni ifadə edir. Lüğətlərdəki "sümük kimi, sümüyə oxşar" tərifi qısadır və sözün bütün məna çalarlarını əhatə etmir. Daha geniş və dəqiq izahı belə verə bilərik: Sümükvari, bir cismin və ya hissənin sərtliyini, möhkəmliyini, rəngini, formasını və ya quruluşunu sümüyə bənzətmək üçün istifadə olunan bir sifətdir. Bu bənzərlik tam olmaya da bilər; əsas xüsusiyyətlərin oxşarlığı önəmlidir.
Məsələn, "sümükvari çıxıntı" deyəndə, bir cismin üzərindəki qabarıq və sərt hissənin sümüyə bənzədiyini nəzərdə tuturuq. Forma, ölçü və ya rəng tam olaraq sümüyə uyğun gəlməyə bilər, ancaq sərtlik və möhkəmlik xüsusiyyəti sümüyü xatırladır. "Sümükvari ağac kökü" ifadəsində isə kökünün sərtliyi və formasının sümüyə bənzəməsi ön plana çəkilir. Həmçinin, "sümükvari bir toxuma" ifadəsi də mümkündür ki, bu da toxumanın möhkəmliyinə və ya sərtliyinə işarə edir.
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "sümük" sözünün "sümükvari" sifətinin əsasını təşkil etdiyini görürük. "-vari" şəkilçisi isə "bənzər", "oxşar" mənasını ifadə edir. Beləliklə, "sümükvari" sözü, "sümüyə bənzər" mənasını daha dəqiq şəkildə əks etdirən bir birləşmədir.
Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:
- Onun barmaqları qırılan sümükvari qırıntılarla dolu idi.
- Qaya sümükvari sərtliyə malik idi.
- Sümükvari bir quruluşa sahib olan bu bina, zəlzələyə davamlıdır.
- Qədim qalığın sümükvari parçaları diqqətlə toplandı.
Yekun olaraq, "sümükvari" sözünün mənasını yalnız "sümük kimi" və ya "sümüyə oxşar" kimi qısaca ifadə etmək yetərli deyildir. Sözün, forma, quruluş, toxuma və sərtlik kimi müxtəlif xüsusiyyətlərə aid olan məna çalarlarını əhatə edən daha geniş və dəqiq bir tərif təqdim edilməlidir.