izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sürüşmək (f.): Bu fe'l, əsasən, bir səthin digər bir səth üzərində hamar və nəzarətsiz, ya da qismən nəzarətli hərəkətini ifadə edir. Hərəkətin sürəti və istiqaməti müxtəlif amillərdən, o cümlədən səthlərin xüsusiyyətlərindən (hamarlıq, sürüşkənlik dərəcəsi), ətəyin ağırlığından və tətbiq olunan qüvvədən asılıdır. Sözün əsas mənası fiziki bir hərəkəti ifadə etsə də, məcazi mənalarda da istifadə oluna bilir.

1. Fiziki Məna: Bir cismin hamar və ya sürüşkən bir səth üzərində hərəkət etməsi. Bu, istənilən hərəkət ola bilər: irəli, geri, yanlara doğru və ya fırlanma hərəkəti. Məsələn: "Kirpi buzun üstündən sürüşüb keçdi." burada kirpi, buzun hamar səthi üzərində nəzarətsiz şəkildə hərəkət edir. Digər nümunələr: "Uşaqlar qarlı yamacda sürüşdülər.", "Maşın buzlu yolda sürüşdü.", "Ayağım banan qabığının üstündə sürüşdü." Bu nümunələr həm nəzarətli, həm də nəzarətsiz sürüşməni əhatə edir.

2. Məcazi Məna: Sürüşmək fe'li həmçinin məcazi mənada da işlənə bilər. Bu, bir prosesin və ya vəziyyətin asanlıqla və tez bir şəkildə inkişaf etməsini ifadə edə bilər. Məsələn: "İşlər gözlədiyimizdən daha sürətli sürüşdü.", "Söhbət əsas mövzudan sürüşüb başqa bir mövzunu əhatə etdi." Burada sürüşmək, bir şeyin istənilən istiqamətdə asanlıqla irəliləməsini bildirir. Başqa bir məcazi istifadə: "Onun əlindən hər şey sürüşür." burada əl hərəkəti deyil, əlin əşyaları tutma qabiliyyəti nəzərdə tutulur.

Etimologiya: Sürüşmək fe'linin kökü Türk dillərindəndir və hərəkətin hamar bir səth üzərində baş verməsini ifadə edən köklərdən törəmədir. Sözün kökü hamarlıq və sürətlə hərəkət etmək fikrini özündə ehtiva edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz