Şallaqlamaq fellinin əsas mənası bir növ qamçı və ya çırpıcı vasitə olan şallaqla vurmaq, cəzalandırmaqdır. Bu hərəkət adətən fiziki ağrı və ya təzyiq yaratmaq məqsədilə həyata keçirilir. Lüğətlərdəki "qamçılamaq", "qırmanclamaq" kimi sinonimlərin əlavə edilməsi hərəkətin sərtliyini və şiddətini vurğulayır. Şallaqlamaq həm heyvanlara, həm də insanlara tətbiq oluna bilər, lakin müasir dövrdə insanlara tətbiq edilməsi qəbuledilməz və qanunsuz sayılır.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "şallaq" sözünün farsca mənşəli olduğunu görərik. Fars dilindəki mənaları arasında "qamçı", "kəmər" kimi anlayışlar yer alır. Beləliklə, "şallaqlamaq" feli də fars dilindən türk dilinə keçmiş və öz mənasını qoruyaraq istifadə olunmaqdadır.
Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:
- Atı yaxşı sürtmək üçün onu yüngülcə şallaqlamaq lazımdır. (burada şallaqlamaq, heyvanı idarə etmək məqsədilə istifadə olunur)
- Əsgər əsgərləri əmrə tabe olmadıqları üçün şallaqladı. (tarixi kontekstdə, sərt bir cəza olaraq)
- O, düşmənlərini şallaqlayacaq gücə malikdir. (məcazi mənada, kəskin tənqid etmək, ağır zərbələr endirmək)
- Sanki Əsgər yuxuda idi, indi ayıldı, kəlləri şallaqlamağa başladı. (burada "şallaqlamaq" məcazi mənada istifadə olunmuşdur; güclü, sürətli və amansız hücuma başlamaq kimi təsvir edilir.)
Göründüyü kimi, "şallaqlamaq" feli həm həqiqi, həm də məcazi mənada işlədilə bilər. Məcazi mənada istifadədə sözün əsas mənası olan "vurmaq" əməliyyatı şiddətli, sürətli və amansız hərəkət, kəskin tənqid və ya ağır zərbələr kimi ifadə olunur.