izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "şəkləndirmə" sözü ümumiyyətlə "şəkləndirmək" fellərinin isim formasından törəmiş olaraq qeyd olunur. Lakin bu, sözün tam və dəqiq mənasını əks etdirmir. Daha dəqiq və geniş izah aşağıdakı kimidir:

"Şəkləndirmə" sözü, bir şeyə müəyyən bir forma, quruluş və ya görünüş vermək prosesini və ya nəticəsini bildirir. Bu proses həm fiziki, həm də mənəvi, həm konkret, həm də abstrakt obyektlərə aid ola bilər. Fiziki tərəfdən, gil qabın şəkləndirilməsi, memarlıqda bir binanın şəkləndirilməsi və ya heykəltəraşlıqda bir heykəlin şəkləndirilməsi misal olaraq göstərilə bilər. Bu hallarda "şəkləndirmə" prosesi əl əməyi, alət və ya texnologiya vasitəsilə həyata keçirilir.

Lakin "şəkləndirmə"nin daha geniş mənası, bir şeyin xarici görünüşündən kənara çıxaraq, onun daxili quruluşunun, strukturunun, tərkibinin və ya xüsusiyyətlərinin formalaşması prosesini də əhatə edir. Məsələn, bir insanın şəxsiyyətinin şəkləndirilməsi, bir dövlətin siyasi sisteminin şəkləndirilməsi və ya bir nəzəriyyənin elmi əsaslarının şəkləndirilməsi kimi proseslər "şəkləndirmə" anlayışına daxildir. Bu proseslər zamanla və müxtəlif amillərin təsiri altında baş verir və tədricən, mərhələli olaraq həyata keçirilir.

Sözün mənşəyinə gəlincə, "şəkləndirmək" feli "şəkil" sözündən və "-ləndirmək" əlavəsindən əmələ gəlmişdir. "-ləndirmək" əlavəsi isə bir şeyə müəyyən bir xüsusiyyət vermək mənasını ifadə edir. Beləliklə, "şəkləndirmə" sözü əslində bir şeyə "şəkil" vermək, ona forma, görünüş və ya quruluş qazandırmaq prosesini bildirir.

Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:

  • Heykəltəraş uzun illər ərzində heykəlin şəkləndirilməsi üzərində çalışırdı.
  • Uşağın şəxsiyyətinin şəkləndirilməsi ailənin tərbiyəsindən çox asılıdır.
  • Yeni iqtisadi siyasətin şəkləndirilməsi uzun müzakirələr tələb etdi.
  • Torpağın şəkləndirilməsi geoloji proseslərin nəticəsidir.
Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz