Tənbəlləşmə sözü "tənbəlləşmək" fellindən törəmiş bir isimdir. Lüğətlərdə sadəcə olaraq "tənbəlləşmək" felinin isim halını təşkil etməsi qeyd olunsa da, mənasını daha dəqiq və geniş şəkildə izah etmək mümkündür. Tənbəlləşmə, bir insanın əməksevərlik xüsusiyyətinin azalması, fəaliyyətə olan marağının itməsi və ya bədənin və ya düşüncənin çalışmadan qalmağa meyl etməsi kimi tərif edilə bilər. Bu, müvəqqəti bir vəziyyət ola bildiyi kimi, uzunmüddətli bir xarakter də ala bilər. Tənbəlləşmənin səbəbləri müxtəlifdir: yorğunluq, xəstəlik, depressiya, həvəssizliyə səbəb olan motivasiya problemləri və ya sadəcə təbii bir meyldən irəli gələ bilər.
Tənbəlləşmənin dərəcəsi də fərqli ola bilər. Bəzi hallarda sadəcə bir qısamüddətli halsızlıq və işə marağın azalması kimi özünü göstərir. Digər hallarda isə daha ciddi bir problemə işarə edə bilər, məsələn, həyatdan bezməyə, sosial təcridə və ya digər psixoloji problemlərə səbəb ola bilər. Sözün işlənməsində, məsələn, "Onun son günlərdəki tənbəlləşməsi işin gecikməsinə səbəb oldu" cümləsində konkret bir səbəb və nəticə münasibəti izah olunur. Başqa bir nümunədə isə, "Davamlı tənbəlləşmə sağlamlığına zərər verə bilər" cümləsində tənbəlləşmənin uzunmüddətli təsirləri vurğulanır.
Etimoloji cəhətdən, "tənbəl" sözü fars mənşəlidir və əsasən "qeyri-fəal", "işə marağı olmayan" mənalarını verir. "-ləşmə" şəkilçisi isə proses və ya hal bildirən isim törədicisidir. Beləliklə, "tənbəlləşmə" sözü, bir insanın tənbəl bir hala keçməsi, tənbəl olma prosesini və ya bu halın özünü ifadə edir. Sözün sinonimləri arasında "halı zəifləmə", "sükunət", "passivlik" və bəzi hallarda "əməksevərliyin azalması" da göstərilə bilər, lakin bu sinonimlər tam olaraq "tənbəlləşmə"nin ifadə etdiyi bütün mənaları əhatə etmir.