Təpər sözü Azərbaycan dilində qeyrət, namus və bacarıq mənalarında işlənən bir sözdür. Lüğətlərdə əsasən "qeyrət, namus" mənaları ön plana çıxsa da, sözün istifadə dairəsi daha genişdir və kontekstdən asılı olaraq "qabiliyyət", "bacarıq", hətta "qüvvət", "cəsarət" mənalarında da işlənə bilər. Belə ki, "təpəri yüksəkdir" ifadəsi bir insanın qeyrətli və namuslu olmasının yanında, həm də bacarıqlı, qüvvətli və ya cəsarətli olmasını da ifadə edə bilər.
Sözün etimologiyası tam aydın olmasa da, türkiyə dilləri ailəsinə aid olduğu güman edilir. "Təpər" sözünün kökü "təpə" (yüksəklik, zirvə) sözü ilə əlaqələndirilə bilər. Bu əlaqə sözün "yüksək səviyyədə olan qeyrət, bacarıq" mənasını izah edə bilər. Başqa bir ehtimala görə isə, sözün kökü "təpəmək" (vurmaq, zərbə vurmaq) fellə əlaqədardır. Bu halda isə söz daha çox qüvvət, cəsarət və ya özünü müdafiə etmək qabiliyyəti ilə bağlı mənalar daşıya bilər.
"Adın varmı, təpərin yox" atalar sözü adının, şöhrətinin olmasına baxmayaraq, qeyrət, namus, bacarıq və ya cəsarətinin olmadığını ifadə edən bir təhkiyedir. Bu söz birbaşa qeyrət və namusa işarə edir. Ancaq ümumi mənada, "ad" (şöhrət, tanınma) ilə "təpər" (əsl keyfiyyətlər) arasında uyğunsuzluğun, zahiri görünüşlə daxili keyfiyyətlər arasındakı fərqin vurğulanmasını göstərir.
Təpər sözü müxtəlif kontekstlərə uyğun olaraq fərqli nüanslarla işlənə bilər. Məsələn: "O, təpəri ilə məşhur idi" (bacarığı, qeyrəti ilə), "Onun təpəri çox idi" (çox qeyrətli, bacarıqlı idi), "Bu iş onun təpərinə uyğun deyil" (bacarığına uyğun gəlmir). Bu nümunələr göstərir ki, sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə və genişlənə bilər.