izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tərk2 sözü Azərbaycan dilində əsasən "kənar, qıraq, son, ucqar" mənalarında işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "bax, kənar" kimi qısa izahı olsa da, bu sözün kontekstdəki istifadəsi daha zəngin bir məna çalarını ortaya qoyur. "Tərk" sözü burada "şeyin son nöqtəsi, məhdudiyyət xətti, həddi" kimi daha dəqiq təsvir edilə bilər. Məsələn, verilən nümunədə "quyunun tərkə" ifadəsi quyunun dərinliyinin və ya kənarının son nöqtəsini, məhdudiyyət sərhədini bildirir. Yəni Məlikməmməd quyunun dibinə və ya ən dərin nöqtəsinə çatan kimi ətrafa baxıb yol tapıb.

Etimalogiyasına gəldikdə, "tərk" sözünün kökü Fars dilindəki "تَرک" (tark) sözündəndir. Bu sözün əsas mənası "atmaq, tərk etmək, buraxmaq"dır. Lakin zaman keçdikcə məna inkişafı nəticəsində "son", "kənar", "uçqar" kimi mənalar da əldə edib. Bu məna dəyişikliyi "bir şeyi atmaqla" həmin şeyin son nöqtəsinə çatmaqla bağlı assosiasiyadan irəli gəlir. Yəni, bir yerdən uzaqlaşarkən, o yerin "tərkini" geridə qoymuş olursan. Bu etimoloji mənşə, sözün "son nöqtə" mənasını daha aydın şəkildə ortaya qoyur.

Sözün fərqli cümlələrdə istifadəsi mənasının çalarlarını nümayiş etdirə bilər:

  • "Bağçanın tərkində köhnə bir ağac vardı." (Burada "tərk" bağçanın kənarını ifadə edir.)
  • "O, səyahətin tərkində yorulmuşdu." (Burada "tərk" səyahətin sonunu, tamamlanma nöqtəsini ifadə edir.)
  • "Dəniz sahilinin tərkində bir qaya vardı." (Burada "tərk" sahilin son nöqtəsini, ucqarını ifadə edir.)

Yekun olaraq, "tərk2" sözü sadəcə "kənar" və ya "bax" mənaları ilə məhdudlaşdırılmamalıdır. Daha dəqiq və geniş bir izah, onun etimologiyası və fərqli kontekstlərdəki istifadəsi nəzərə alınmaqla "son nöqtə, məhdudiyyət xətti, kənar, ucqar, hədd" kimi təyin edilməlidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz