izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tıppıldama sözü, "tıppıldamaq" fellərinin məsdər formasından törəmiş bir sözdür. Əsas mənası, bir şeyin tez-tez və ya ardıcıl olaraq yüngülcə vurulması, dəyməsi və ya titrəməsidir. Bu vurma, dəymə və ya titrəmə hərəkəti, səs çıxarmaqla müşayiət oluna bilər, olmaya da bilər. Səs varsa, bu səs adətən zəif, yumşaq və davamlı olur.

Lüğətlərdəki qısa izah, sözün əsas mənasını əks etdirir, lakin onun işlənmə sahələrini tam əhatə etmir. "Tıppıldama" sözü, müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar daşıya bilər. Məsələn:

1. Fiziki təsirlər: Yağış damlalarının pəncərəyə tıppıldaması, küçə lampasının işığının divara tıppıldaması, əlvan işıqların rəqs edərək tıppıldaması kimi hallarda, "tıppıldama" sözü dəymə, vurma və ya titrəmə hərəkətlərini ifadə edir. Bu kontekstdə səs olmasına ehtiyac yoxdur.

2. Səs effektləri: "Uşaqlar sevincdən əllərini tıppıldadılar" cüməsində tıppıldama, əllərin tez-tez yüngülcə vurma hərəkətini və bu hərəkətdən yaranan zəif səsi ifadə edir. Burada həm fiziki hərəkət, həm də səs vurğulanır.

3. Metaforik istifadə: "Ürəyim sevincdən tıppıldayırdı" cüməsində isə "tıppıldama" sözü metaforik mənada işlənir. Burada fiziki bir hərəkət yoxdur, ancaq ürəyin sürətli və güclü döyüntüsü, həyəcanlı vəziyyət ifadə olunur. Bu, sözün obrazlı istifadəsidir.

Etimoloji baxımdan, "tıppıldamaq" felinin kökü türkiyə dillərinə xas olub, ehtimal ki, onomatopoetik bir sözdür. Yəni, səsin təqlidindən yaranmışdır. Sözün mənasının zənginliyi və müxtəlif kontekstlərdə işlənmə imkanları onun dil dəyərini artırır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz