izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Top sözü Azərbaycan dilində çoxmənalı bir sözdür və əsasən iki əsas mənada işlənir: birincisi, hərbi texnika sahəsində, ikincisi isə daha geniş mənada, məcazi mənada.

Birinci mənası (hərbi): Bu, əsas və ən çox yayılmış mənasıdır. Top, müxtəlif növ artilleriya silahlarının ümumi adıdır. Buraya müxtəlif ölçülü və təyinatlı silahlar daxildir: ağır artilleriya topları, zenit topları (hava hücumundan müdafiə üçün), sahə topları (piyadaların dəstəklənməsi üçün), tank topları və s. "Artilleriya topu", "Zenit topu" kimi ifadələr bu mənanı aydın göstərir. Topun mərmisi, atəş gücü, mənzili kimi xüsusiyyətləri də bu kontekstdə əhəmiyyət kəsb edir. Məsələn: "Düşmən topları şəhəri intensiv atəşə tutdu." və ya "Yeni istehsal edilmiş zenit topları əla performans göstərdi."

İkinci mənası (məcazi): Bu mənada "top" sözü daha geniş, məcazi mənada işlənir və bir növ hərbi mənanın simvolik olaraq əks olunmasıdır. Güclü, partlayıcı bir səsin simvolu kimi işlənir. Bu mənada topun fiziki xüsusiyyətləri deyil, onun yaratdığı güclü təsir ön plana çıxır. Misal olaraq verilən "Evlərin ürəyi qopur yerindən; Sarsılır varlığı top səslərindən" misrasında top səslərinin yaratdığı qorxu, dəhşət və dağıdıcı təsiri ifadə olunur. Bu mənada "top" sözü, güclü, təsirli, dağıdıcı hadisələri, təsirləri bildirmək üçün də işlənə bilər. Məsələn, "Xəbər məni bir top kimi sarsıtdı." və ya "Həyatında baş verən hadisələr onun həyatını yerindən qoparıb atdığı bir top kimi silkələdi."

Etimologiya: Top sözünün etimologiyası Türkcə köklərə malikdir. Ən ehtimal olunan etimoloji mənşəyi "töpə" və ya "toplamaq" fellərindən törəmədir. Toplamaq mənası, topun gücünü, dağıdıcı təsirini, bir nöqtədə gücün toplanmasını ifadə edir. Ancaq bu, yalnız bir ehtimaldır və daha dərin tədqiqatlar tələb edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz