Tozsoran (ing. vacuum cleaner-dən) – elektrik mühərriki ilə işləyən, hava axını vasitəsilə səthlərdən toz, kir, xırda zibilləri yığmaq üçün nəzərdə tutulmuş məişət cihazıdır. Toz və digər hissəciklər hava axını ilə sorulur və cihazın içərisindəki xüsusi bir toz yığan torbaya və ya konteynerə yığılır. Müasir tozsoranlar müxtəlif əlavələrlə təchiz olunmuşdur ki, bu da onların müxtəlif səthlərdən (xalça, parket, mebel və s.) tozu təmizləməsinə imkan verir.
Tozsoranın əsas iş prinsipi aşağı təzyiqin yaradılmasıdır. Mühərrik tərəfindən yaradılan güclü hava axını, sorma ağzında aşağı təzyiq yaradır və bu da toz və zibilləri özünə çəkir. Hava axını daha sonra filtr sistemindən keçərək təmizlənmiş halda ətrafa buraxılır. Toz və kir isə toz yığan hissədə toplanır.
Tozsoran sözü, əsasən, rus dilindən (пылесос) türk dilinə keçmişdir. "Toz" və "soran" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir termindir. "Sormaq" sözünün buradakı mənası, "özünə çəkmək", "yığmaq" deməkdir. Beləliklə, tozsoran "tozu soran" cihaz deməkdir. Sinonim kimi "tozyığan" sözü də işlədilir, amma "tozsoran" daha çox yayılmış və qəbul olunmuş termindir.
Tozsoranın işlənməsinə dair nümunələr:
- Yeni aldığım tozsoran çox güclüdür və bütün evi sürətlə təmizləyir.
- Tozsoranla xalçanın tozunu təmizlədikdən sonra otaqda təmiz hava hökm sürür.
- Köhnə tozsoranımın sorma qüvvəsi zəifləmişdi, ona görə də yeni bir tozsoran almaq məcburiyyətində qaldım.
- Tozsoranın filtrlərini vaxtaşırı dəyişdirmək lazımdır ki, cihaz daha effektiv işləsin.