Abırlamaq felinin kökü türk dillərindən gəlməkdədir və əsas mənası kəskin, sərt bir üslubda danışmaq, tənqid etmək, qınamaq deməkdir. Sadəcə "danlamaq"dan daha kəskin bir ifadədir, çünki həm tənqid, həm də töhmət, hətta rüsvayçılıq mənasını özündə ehtiva edir.
Abırlamaq, söhbət sadəcə bir fikir ayrılığının ifadəsindən getmir. Bu, şəxsiyyətin, davranışın və ya hər hansı bir əməlin kəskin şəkildə qınanması, tənqid olunması və bununla da həmin şəxsin, əməlin və ya davranışın ictimai rəydə nüfuzunun zəiflədilməsi deməkdir. Abırlamaq həmçinin, bir növ ictimai təzyiq vasitəsi kimi də istifadə oluna bilər. Məqsəd, həmin davranışı təkrarlanmasının qarşısını almaq, şəxsiyyətə təsir göstərməkdir.
Fərqli kontekstlərdə "abırlamaq" sözünün intensivliyi dəyişə bilər. Məsələn, valideyn övladını abırlayarkən, müəllim şagirdi abırlayarkən və ya ictimai xadim bir vətəndaşı abırlayarkən bu sözün ifadə etdiyi məzəmmət və tənqid səviyyəsi fərqli ola bilər. Amma ümumi mənada hər üç halda da kəskin tənqid və töhmət ifadə edilir.
Maraqlı bir məqam da odur ki, "abırlamaq" felinin kökü ilə bağlı olaraq "abır" sözü də diqqət çəkir. "Abır" şərəf, hörmət, nüfuz mənasını ifadə edir və "abırlamaq" məhz bu "abır"ın itirilməsi təhlükəsi ilə bağlı bir hədələməni özündə əks etdirir. Yəni, sözün əsl mənasında, abırlamaq həmin "abır"ı məhv etmək, yaxud da ən azından ciddi zədələmək məqsədini daşıyır.