Abstraktlaşdırılmaq: Bu termin, mürəkkəb bir hadisəni daha sadə və ümumi elementlərə ayırmaq, əsas xüsusiyyətlərini vurğulayaraq əhəmiyyətsiz detallardan abstraksiya etmək prosesini ifadə edir. Yəni, konkret bir obyekt və ya hadisənin xüsusiyyətlərindən ayırılıb, onun ümumi, əsas xüsusiyyətlərinə diqqət yetirmək, onun mahiyyətini müəyyən edən xüsusiyyətləri ilə əlaqədar mücərrəd bir anlayış yaratmaq deməkdir.
Abstraktlaşdırılma prosesi həm məntiqi təfəkkürün, həm də yaradıcılığın əsas vasitələrindən biridir. Biz gündəlik həyatımızda daim abstraktlaşdırmadan istifadə edirik: məsələn, "pişik" sözünü eşidəndə, hər hansı bir konkret pişik deyil, pişiklərin ümumi xüsusiyyətlərini (tüklü, dörd ayaqlı, miyavlayan bir heyvan) düşünürük. Bu, abstraktlaşdırmanın sadə bir nümunəsidir.
Elmi tədqiqatlarda abstraktlaşdırılma daha da mürəkkəb və vacib rol oynayır. Məsələn, fizika elmində qravitasiya qanununu izah edərkən, əşyaların rəngi, ölçüsü, qoxusu kimi xüsusiyyətləri nəzərə alınmır, yalnız kütlə və məsafə kimi əsas amillərə diqqət yetirilir. Bu da elmi tədqiqatlarda ümumiləşdirmə və yeni nəzəriyyələrin qurulması üçün zəruridir.
Riyaziyyatda abstraktlaşdırılma xüsusilə mühümdür. Məsələn, ədədlər abstrakt anlayışlardır, real dünyada mövcud deyillər, lakin onlar riyazi əməliyyatlar aparmaq və real dünya problemlərini həll etmək üçün istifadə olunurlar. Geometrik fiqurlar da abstraktlaşdırılmanın nəticəsidir. Mükəmməl bir dairə real dünyada mövcud deyil, ancaq onun riyazi tərifi və xüsusiyyətləri ilə işləmək mümkündür.
Beləliklə, abstraktlaşdırılmaq, konkretdən ümumiyə, xüsusiyyətlərdən mahiyyətə keçid prosesidir. Bu proses mücərrəd düşüncənin, elmin, incəsənətin və hətta gündəlik həyatımızın əsasını təşkil edir. Bu proses sayəsində biz mürəkkəb hadisələri anlamaq, ümumiləşdirmələr aparmaq və yeni biliklər əldə etmək imkanı qazanırıq.