Açılmaz sifəti, əsasən, açıla bilməyən bir şeyin vəziyyətini, xüsusiyyətini bildirir. Bu, sadəcə mexaniki açılma mümkünlüyünün olmaması ilə məhdudlaşmır. "Açılmaz" sözü daha geniş məna daşıyaraq, həm fiziki, həm də metaforik məqamlarda istifadə oluna bilər.
Fiziki mənada, açılmaz qapı, açılmaz qutu, açılmaz qala kimi ifadələr maddinin özünün quruluşu, möhkəmliyi və ya kilidlənmə sisteminin mürəkkəbliyi səbəbindən açılmasının mümkün olmadığını ifadə edir. Bu, həm köhnəlmə, həm də qəsdən yaradılmış möhkəm bir quruluşdan qaynaqlana bilər. Mühəndislik baxımından, açılmaz bir quruluşun dizaynı və istehsalı xüsusi bacarıq və texnologiya tələb edə bilər.
Metaforik mənada isə "açılmaz" sözü daha çox mənəvi, intellektual və ya emosional bir vəziyyəti təsvir edir. Məsələn, "açılmaz sirr", "açılmaz qəlbin", "açılmaz bir problem" kimi ifadələrdə açılma mümkünlüyü olmaması, həllin tapılmaması və ya anlaşılmanın çətinliyi vurğulanır. Bu mənada, "açılmaz" sözü sirr, müəmma, anlaşılmazlıq, həllolunmazlıq kimi mənaları da özündə ehtiva edir. Bu, həm bir hadisənin, həm də insan münasibətlərinin təsvirində istifadə oluna bilər. "Açılmaz bir sirr" insan zəkasının həddini aşan bir hadisəni, "açılmaz bir qəlbin" isə insanın emosional qapılarını bağlamasını, başqalarına açıq olmamasını bildirə bilər.
Nəticə olaraq, "açılmaz" sözü sadəcə "açıla bilməyən"dən daha geniş bir məna spektrinə malikdir və həm konkret, həm də abstrakt mənalarda istifadə olunaraq, həm maddi, həm də mənəvi aləmdəki çətinlikləri və anlaşılmazlıqları ifadə edir.