Adheziya (latınca adhaesio – yapışma) iki müxtəlif maddənin səthləri arasında yaranan cazibe qüvvəsidir. Bu, sadəcə iki cismin "yapışması"ndan daha çox mürəkkəb bir fiziki hadisədir və maddələrin molekulyar quruluşundan, səth xüsusiyyətlərindən və aralarındakı qarşılıqlı təsirlərdən asılıdır. Yəni, sadəcə olaraq iki əşyanın bir-birinə yapışması deyil, molekullararası qüvvələrin nəticəsidir.
Adheziya prosesi iki əsas qüvvənin təsiri nəticəsində baş verir: van der Vaals qüvvələri və hidrogen rabitələri. Van der Vaals qüvvələri zəif, qısamüddətli elektrostatik qarşılıqlı təsirlər olub, bütün maddələr arasında mövcuddur. Hidrogen rabitələri isə daha güclü olub, hidrogen atomunun elektronegativ bir atom (məsələn, oksigen və ya azot) ilə əlaqəli olduğu molekullar arasında əmələ gəlir. Bu qüvvələr nə qədər güclü olarsa, adheziya da bir o qədər güclü olur.
Adheziyanın gücü müxtəlif amillərdən, o cümlədən səthlərin təmizliyindən, temperaturdan, təzyiqdən və maddələrin kimyəvi tərkibindən asılıdır. Məsələn, təmiz və hamar səthlərdə adheziya daha güclü olur, çünki daha çox təmas sahəsi mövcuddur. Yüksək temperatur isə ümumiyyətlə adheziyanı zəiflədir, çünki molekullar daha çox hərəkət edir və qarşılıqlı təsirləri azalır.
Adheziya gündəlik həyatımızda çox mühüm rol oynayır. Məsələn, yapışqanların işləmə prinsipi adheziyaya əsaslanır. Boyaların divarlara yapışması, yapışqan lentlərin kağızlara yapışması, hətta avtomobil təkərlərinin yol səthinə yapışması da adheziya hadisəsinin nəticəsidir. Həmçinin, bəzi bioloji proseslər, məsələn, bitkilərin torpağa yapışması və heyvanların əzələlərinin sümüklərə yapışması da adheziya hadisəsi ilə əlaqədardır. Elmi və texnoloji tətbiqlərdə də geniş istifadə olunur, məsələn, kompozit materialların istehsalında.
Qısacası, adheziya sadəcə iki cismin yapışması deyil, molekulyar səviyyədə baş verən mürəkkəb və əhəmiyyətli bir fiziki hadisədir. Bu hadisənin daha dərin başa düşülməsi çoxlu sahələrdə, elmdən texnologiya, hətta tibbə qədər, yeniliklərə yol açır.