Adiləşdirilmək – Bu termin, bir şeyin mürəkkəb və ya fərqlənən xüsusiyyətlərinin azaldılması, sadələşdirilməsi və ya orta səviyyəyə endirilməsi prosesini ifadə edir. Sadəcə “adi hala salınmaq”dan daha geniş bir məna daşıyaraq, həm də əvvəlki xüsusiyyətlərinin itirilməsini və ya zəifləməsini əhatə edir. Bu proses müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif nəticələr verə bilər.
Birinci mənada, adiləşdirilmək, bir şeyin qeyri-adi, fərqli və ya mürəkkəb cəhətlərinin aradan qaldırılaraq, adi və orta səviyyəyə endirilməsini bildirir. Məsələn, bir sənət əsərinin adiləşdirilməsi onun bədii dəyərini azalda bilər, onu daha “adi” və fərqlənməyən hala sala bilər. Burada vurğu fərqliliyin itirilməsidir.
İkinci mənada isə, adiləşdirilmək, mürəkkəbliyin azaldılması, sadələşdirilmə və bəsitləşdirilmə prosesini ifadə edir. Bu, həm müsbət, həm də mənfi nəticələrə səbəb ola bilər. Məsələn, mürəkkəb bir qanunun adiləşdirilməsi onu daha anlaşıqlı edə bilər (müsbət), lakin eyni zamanda vacib detalların itirilməsinə də səbəb ola bilər (mənfi). Burada vurğu isə mürəkkəbliyin sadəliyə çevrilməsidir, bu sadəlik isə həm keyfiyyət, həm də kəmiyyət baxımından daha az əhəmiyyət kəsb edə bilər.
Ümumilikdə, adiləşdirilmək sözü bir prosesi ifadə edir ki, bu proses nəticəsində bir şeyin xüsusiyyətləri dəyişərək, daha az fərqli, daha sadə və daha “adi” hala çevrilir. Bu dəyişiklik həm müsbət, həm də mənfi ola bilər və kontekstdən asılı olaraq qiymətləndirilməlidir.