Sadələşdirilmək (məch.) – bir şeyin daha sadə, daha asan başa düşülən və ya daha rahat tətbiq olunan hala gətirilməsi prosesidir. Bu proses həm obyektin özünün fiziki və ya struktur xüsusiyyətlərinin dəyişdirilməsini, həm də onun təsvirinin, izahının, təqdimatının sadələşdirilməsini əhatə edə bilər. Məntiqi ardıcıllıq, anlaşılıqlıq və effektivlik əldə etmək üçün mürəkkəb sistemlərin, quruluşların, proseslərin, mətnlərin və ya konsepsiyaların təkmilləşdirilməsi və aydınlaşdırılması sadələşdirilməyin məqsədidir.
Mənşəcə: Feilin kökü "sadə" sözündəndir və "-ləşdirilmək" şəkilçisi ilə əmələ gəlib. "Sadə" sözünün kökü isə fars dilindən gəlir və "sadeh" sözünə dayanır. "Sadeh" isə əslində ərəb dilinin "sədəh" sözündən götürülmüşdür və "sürətli, tez başa gələn" mənasını verir. Lakin zaman keçdikcə "sadə" sözü "bəsit, mürəkkəb olmayan" mənasını qazanmışdır. Beləliklə, "sadələşdirilmək" də əsasən mürəkkəbliyin azaldılması, aydınlığın artırılması mənasını özündə ehtiva edir.
Məna çalarları: "Sadələşdirilmək" sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar verə bilər:
- Texniki sadələşdirilmə: Bir cihazın, sistemin və ya prosesin daha az hissədən ibarət olması, istifadəsinin asanlaşdırılması (məs., "Avtomobilin dizaynı sadələşdirilmişdir").
- Dil sadələşdirilməsi: Mürəkkəb cümlələrin daha sadə cümlələrə çevrilməsi, mürəkkəb sözlərin daha asan başa düşülən sözlərlə əvəzlənməsi (məs., "Mətn oxucular üçün sadələşdirilmişdir").
- Qanunvericilikdə sadələşdirilmə: Qanunların və qaydaların daha aydın və başa düşülən hala gətirilməsi (məs., "Vergi qanunları vətəndaşlar üçün sadələşdirilməlidir").
- İdarəetmədə sadələşdirilmə: İdarəetmə sistemlərinin daha səmərəli və effektiv hala gətirilməsi (məs., "İstehsal prosesi sadələşdirilərək məhsuldarlıq artırılmışdır").
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Əvvəlki mürəkkəb sistem sadələşdirilərək daha effektiv hala gətirildi.
- Uşaqlar üçün nəşr olunan kitabların dili sadələşdirilməlidir.
- Yeni qaydalar mühasibat uçotunun sadələşdirilməsinə yönəlib.
- Problemin həlli üçün yanaşma sadələşdirilməlidir.
- Rəsm əsərinin təsviri sadələşdirilərək daha aydın şəkildə təqdim edildi.