Afətzədə: (ər. afət və fars. …zədə) sifət. Bu söz, ərəb dilindən "afət" (bəla, fəlakət, müsibət) və fars dilindən isə "...zədə" (zərər görmüş, yaralanmış) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir birləşmədir. Beləliklə, "afətzədə" sözü əslində ikiqat təsirli bir təsvirdir: həm bəlaya, fəlakətə məruz qalmış vəziyyəti, həm də bu bəladan, fəlakətdən zərər görmüş, yaralanmış halını ifadə edir.
Sözün mənasını daha dəqiq izah etmək üçün "fəlakətə düçar olmuş" ifadəsi yetərli deyil. "Afətzədə" ifadəsi, sadəcə bir hadisənin təsirinə məruz qalmışlığı deyil, həm də bu hadisənin insanın fiziki və ya mənəvi sağlamlığında, əmlakında, həyatında yaratdığı ciddi ziyanı, əziyyəti, dağıntını vurğulayır. Müstəqil bir fəlakətə deyil, bir bəla və ya müsibətin nəticəsi olaraq meydana çıxan dağıntı və məhvə işarə edir.
Məsələn, "afətzədə kənd" desək, sadəcə təbii fəlakətə məruz qalmış bir kəndi deyil, evləri dağılmış, əkin sahələri məhv olmuş, sakinləri əziyyət çəkən bir kəndi təsəvvür edirik. Bu söz, zərərin dərinliyini və miqyasını daha aydın şəkildə göstərir.
Ümumiyyətlə, "afətzədə" sözü güclü bir emosional yük daşıyır və oxucunun və ya dinləyicinin təsəvvüründə fəlakətin dəhşətini daha canlı şəkildə canlandırır. Sözün quruluşunun mürəkkəbliyi və onun yaratdığı təsir gücü, onu Azərbaycan dilinin ifadəli sözləri sırasında xüsusi bir yerə qoyur.