Ağayana sifət və zərf kimi işlənən bir sözdür. Əsas mənası "ağa kimi, saymazcasına, amiranə" olaraq təyin olunsa da, bu tərif sözün ifadə etdiyi incəlikləri tam əhatə etmir. Ağayana, sadəcə olaraq əmr edən, hökm sürən birinin davranışını deyil, həm də bu davranışdakı bir növ özünəinamı, sərtliyi, bəzən isə laqeydliyi əks etdirir. Sözün kökündəki "ağa" sözü ilə əlaqəli olaraq, həddindən artıq güc və nüfuz hissini də özündə ehtiva edir.
Misal olaraq verilən "Hacının ağayana səsi daha da ucadan eşidildi: – Hazırla qızı, cümə günü gələcəyəm" cümləsində, Hacının səs tonu və əmri ilə birlikdə, onun sosial mövqeyinin və özünə olan inamının ifadə olunduğunu görürük. Söz, buradakı amiranəliyin arxasında gizlənən bir qətiyyət və əmrə tabe olmağı gözləmə qüvvəsini də vurğulayır. Hacının səsinin "ağayana" olması, sadəcə olaraq yüksək səsdən deyil, həm də onun ifadə etdiyi qətiyyət və əmr edən tondan qaynaqlanır.
Beləliklə, "ağayana" sözü, sadə bir sinonimlə tam əvəz oluna bilməyən, daha çox kontekstə bağlı olan və mənasını kontekstdən alan bir söz olduğu aydındır. O, amiranəliyi, özünəinamı, qətiyyəti, hətta bir qədər laqeydliyi bir arada ifadə edən, Azərbaycan dilinin zənginliyini göstərən maraqlı bir leksik vahiddir.