Ağırayaq sözü Azərbaycan dilində mövhumat və xurafatlarla bağlı bir anlayışı ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "gəlməsi uğursuzluğa səbəb olan, ayağı düşməyən" kimi tərif olunsa da, bu sözün mənası daha geniş və rəngarəngdir.
Ağırayaq insan, əslində, cəmiyyətdə müəyyən səbəblərdən xoşagəlməz, uğursuzluq gətirən hesab edilən bir şəxsdir. Bu, onun xarakterindən, davranışlarından, hətta görünüşündən irəli gələ bilər. Mövhumata inananlar onun gəlişini bədbəxtlik əlaməti, uğursuzluğun əvvəlcədən xəbərçisi kimi qəbul edirlər. "Ayağı düşməyən" ifadəsi də bu baxımdan əhəmiyyətlidir – sanki onun varlığı özü-özlüyündə hər hansı bir işin pozulmasına, mənfi nəticəyə səbəb olur.
Maraqlıdır ki, "ağırayaq" insanın özündən asılı olmayaraq ona yapışmış bir nişanə, bir növ qara nişan kimi də qəbul edilə bilər. Yəni, həmin insan hər hansı bir pis iş görməsə də, onun gəlişi yenə də mənfi nəticələrə gətirib çıxara bilər. Bu, xurafatın gücünü və əsassız qorxuların təsirini göstərir. Beləliklə, "ağırayaq" sadəcə bir sifət deyil, həm də cəmiyyətdə hökm sürən bəzi əsassız inancların ifadəsi, sosial bir fenomendir.
Müasir dövrdə "ağırayaq" sözü daha çox zarafat, məzəli bir ifadə kimi işlədilir. Ancaq köklərindəki məna - uğursuzluqla əlaqəli mövhumat - hələ də öz təsirini saxlayır. Sözün tarixini araşdırmaq, onun necə yaranması və yayılması ilə bağlı məlumatlar əldə etmək daha da maraqlı olardı.