Ağızsız sifəti, əsasən "ağız" sözünün birinci və beşinci mənalarına istinadən, "ağzı olmayan" mənasını ifadə edir. Bu, həm canlı varlıqlar, həm də cansız əşyalar üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, "ağızsız qab" deyərkən, açılıb-bağlanmayan, tökülməsi üçün heç bir deşik olmayan bir qabı nəzərdə tuturuq.
Lakin "ağızsız" sözünün mənası bununla məhdudlaşmır. İkinci mənasında, silah və digər alətlər üçün "küt, kəsərsiz" mənasını daşıyır. Bu, əşyanın kəsmə və ya deşmə qabiliyyətinin olmamasını bildirir. Məsələn, "ağızsız balta" ifadəsi kəsməyən, köhnəlmiş bir baltanı təsvir edir.
Daha da maraqlısı isə, "ağızsız" sözünün məcazi mənasıdır. Üçüncü mənada, "dilsiz-ağızsız", "sözü keçməyən", "sözü kəsərsiz", "aciz" kimi anlamlar daşıyır. Bu mənada, sözün sahibi öz fikrini ifadə etməkdə, öz haqqını müdafiə etməkdə aciz və ya qüvvətsizdir. Həmçinin, fikrinin, istəyinin, rəyinin heç bir təsiri olmadığını, sözünün əhəmiyyət kəsb etmədiyini bildirir. Bu, həm şəxsiyyətin sosial vəziyyətini, həm də güc balansını ifadə edə bilər.
Beləliklə, "ağızsız" sözü, sadə görünüşünə baxmayaraq, həm konkret, həm də məcazi mənalarda geniş və çoxcəhətli bir ifadədir. Onun istifadəsi kontekstdən asılı olaraq müxtəlif anlamlar kəsb edir və hər bir mənasında özünəməxsus bir rəngarənglik daşıyır.