Ağzıbir sözü Azərbaycan dilində əsasən dar, tək çıxışlı, möhkəm və ya çıxılmaz bir yeri ifadə edir. Bu yer həm fiziki, həm də məcazi mənada başa düşülə bilər. Fiziki mənada, ağzıbir, divarlarla əhatə olunmuş, yalnız bir giriş və çıxışa malik olan bir yer deməkdir. Bu, bir mağara, dərin bir quyu, dar bir dərə və ya bənzər bir topoqrafik xüsusiyyət ola bilər. Həmçinin, tək bir keçidi olan, ətrafı yüksəkliklərlə əhatə olunmuş bir sahəni də ifadə edə bilər.
Məcazi mənada isə ağzıbir, insanı hər tərəfdən sıxan, çıxış yolunun az olduğu və ya tamamilə olmadığı bir vəziyyəti ifadə edir. Bu, çətin vəziyyətlərdə, tələdə qalma və ya ümidsizliyə düşmə duyğusunu ifadə edən bir metafor kimi işlədilir. Məsələn, "özünü ağzıbirə saldı" deyimi, bir insanın öz əməlləri ilə çətin vəziyyətə düşdüyünü göstərir. Bu, həbsxana və ya digər məhdudiyyətli mühitlər üçün də metaforik bir ifadədir.
Ağzıbirin mənasına əlavə olaraq, onun tarixi və mədəni kontekstini də qeyd etmək maraqlıdır. Əvvəllər, qalalar və müdafiə qurğuları kimi yerlər də ağzıbir kimi xarakterizə edilə bilərdi, çünki onların da əsasən tək bir giriş və çıxış qapısı olurdu. Bu, yerin möhkəmliyini və müdafiəsinin güclülüyünü vurğulayırdı. Bəzi dialektlərdə, ağzıbir daha konkret bir məna daşıya bilər, məsələn, dar və qaranlıq bir yer.
Beləliklə, ağzıbir sözü yalnız bir yerin fiziki xüsusiyyətini deyil, həm də insanın duyğularını və vəziyyətini ifadə edən zəngin bir mənaya malikdir. Onun istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsas məna həmişə təklik, məhdudluq və çıxılmazlıq hissidir.