Ajan sözü fransız dilindən (agent) gəlmişdir və əsasən gizli fəaliyyət göstərən, dövlət və ya təşkilat tərəfindən göstərişlər alan, kəşfiyyat, casusluq və ya digər gizli əməliyyatlarda iştirak edən şəxsi ifadə edir. Sadəcə "polis" və ya "polis agenti" kimi tərcümə etmək, onun mənasının bütün çalarlarını əks etdirmir. Çünki "polis" açıq şəkildə fəaliyyət göstərən hüquq-mühafizə orqanı əməkdaşıdır, "ajan" isə gizlilik, sirrlilik və manipulyasiya ilə əlaqələndirilir.
Tarix boyu ajanın fəaliyyət sahəsi olduqca geniş olub: dövlət sirlərini əldə etmək, düşmən ərazisində kəşfiyyat aparmaq, hədəfləri izləmək, informasiya toplamaq, təxribat törətmək və ya digər gizli əməliyyatlarda iştirak etmək. Ajanlar əksər hallarda düşmən xətlərinin arxasında gizli fəaliyyət göstərirlər və öz kimliklərini gizlətmək üçün müxtəlif taktikalar və metodlar tətbiq edirlər. Bu səbəbdən də "ajan" sözü həm də hiyləgərlik, dələduzluq və etibarsızlıq konnotasiyaları daşıyır.
Ədəbiyyatda, xüsusilə casusluq romanlarında və filmlərində "ajan" sözü tez-tez istifadə olunur və məhz bu kontekstdə gizli fəaliyyət, risk, intriqa və qeyri-qanuni əməllər ilə assosiasiya olunur. Sətirlərdə verilən nümunədə də "ajanlar" haqsızlıq edən, qanunsuz hərəkətlərə əl atan şəxslər kimi təsvir olunurlar.
Qısacası, "ajan" sözü sadəcə polis agenti mənasını verməklə kifayətlənmir. O, daha geniş bir kontekstdə gizlilik, casusluq, hiylə, təhlükə və qeyri-qanuni fəaliyyətlə əlaqələndirilir. Ona görə də, bu sözün mənasını təhlil edərkən yalnız onun sözlük mənası ilə deyil, həm də mədəni və tarixi kontekstini nəzərə almaq vacibdir.