Aktivləşmə – “Aktivləşmək” felindən törəmiş isimdir. Sadəcə "aktivləşmək" felinin isim formasından daha çox şey ifadə edir. Aktivləşmə, bir sistemin, prosesin, maddənin və ya canlı orqanizmin passiv vəziyyətdən aktiv vəziyyətə keçməsini, hərəkətə gəlməsini, fəallaşmasını ifadə edir. Bu keçid müxtəlif səbəblərdən baş verə bilər: kimyəvi reaksiyalar, elektrik siqnalları, fiziki təsirlər və ya digər xarici amillər.
Məsələn, kimyada bir maddənin aktivləşməsi, onun reaksiyaya girmə qabiliyyətinin artmasını, yəni reaksiya dərəcəsinin yüksəlməsini bildirir. Bu, temperaturun artırılması, katalizator əlavə edilməsi və ya digər amillərlə əlaqədar ola bilər. Biologiyada isə, hüceyrənin aktivləşməsi metabolik proseslərin sürətlənməsini, genlərin ifadəsinin dəyişməsini, hərəkətliliyin artmasını və s. ifadə edir. İmmun sistemində, məsələn, aktivləşmə, xəstəlik törədicilərinə qarşı mübarizənin başlanğıcını, müdafiə mexanizmlərinin fəallaşmasını bildirir.
Texnologiya sahəsində aktivləşmə, proqram təminatının, cihazların və ya sistemlərin işə başlamasını, fəaliyyətə keçməsini ifadə edə bilər. Məsələn, bir proqramın aktivləşməsi onun yüklənməsi və işə hazır hala gəlməsini bildirir. Həmçinin, sosial həyatda da istifadə oluna bilər: ictimai hərəkatın aktivləşməsi, vətəndaş cəmiyyətinin aktivləşməsi kimi ifadələr xalqın daha fəal və iştirakçı olmasını əks etdirir.
Beləliklə, "aktivləşmə" termini çoxşaxəli bir anlayışdır və kontekstə əsasən müxtəlif mənalar kəsb edir. Onun mahiyyəti isə hər zaman passivlikdən aktivliyə keçid, hərəkətə gəlmə, fəallaşma prosesidir. Bu termini anlamaq üçün hər zaman onun istifadə olunduğu kontekstin nəzərə alınması vacibdir.