izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Alabançı: Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "alabançı" sözü "alamançı" sözünə istinad edilir. Lakin bu istinad kifayət qədər dəqiq deyil və sözün zəngin məna çalarlarını tam əks etdirmir. Əslində, "alabançı" termini, daha çox şərti olaraq, özbaşınalıq edən, qaydaları pozaraq hərəkət edən, qanunsuz işlərlə məşğul olan şəxs üçün işlədilir. Bu, sadəcə "alamançı" kimi qeyri-qanuni işlərin icrası ilə məhdudlaşmır. "Alabançı" termini, həmçinin, sözün əsl mənasında, qanunsuzluqdan kənar, ancaq özbaşına, özəl maraqlarını önə çəkən və qəbul edilmiş normaları pozaraq hərəkət edən şəxsə də aid edilə bilər.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "ala" önəkinin rənglə əlaqəli olması, "ban" kökündə isə "qurmaq", "yaratmaq", "yığmaq" kimi mənaların olması ehtimal edilir. Beləliklə, "alabançı" sözü "özbaşına, qeyri-qanuni bir şey quran, yaradan, yığan" kimi təfsir edilə bilər. Bu təfsir, sözün daha geniş bir məna çalarını əhatə edərək, sadəcə qanunsuzluqla məhdudlaşmayan özbaşınalığı vurğulayır. Məsələn, qanunsuz tikili quran bir şəxs "alabançı" adlandırıla bildiyi kimi, qanuna uyğun olsa da, özbaşınalıqla hərəkət edərək ictimai qaydalara riayət etməyən bir şəxsə də bu termin tətbiq oluna bilər.

Ümumiyyətlə, "alabançı" termini daha çox dialektal və ya arqoda istifadə olunan, rəsmi dilə daxil olmayan bir sözdür. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər, lakin əsas məğzı hər zaman özbaşınalıq, qaydaları pozma və öz maraqlarının önə çəkilməsidir. Bu baxımdan, "alabançı" sözü, sadəcə "alamançı" sözünün sinonimi deyil, daha geniş və daha çox məna çalarına malik olan bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz