izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Alaca₂: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında "alaca" sözü müxtəlif mənalarda işlənir. Verilən nümunədə ("... çitalaca geyəcəkdim") istifadə olunan "alaca"nın mənası "al-bula", yəni müxtəlif rənglərin qarışığından ibarət, xallı, ləkəli, rəngarəng deməkdir. Bu mənada "alaca" sözü əsasən parça və ya geyimlərin rəngini ifadə etmək üçün işlədilir. Misal üçün, "alaca xalça", "alaca paltar" və ya nümunədə olduğu kimi, "alaca çita" ifadələri bu mənanı dəqiq əks etdirir.

Lüğətlərdə sadəcə "al-bula" kimi tərif verilsə də, "alaca" sözünün mənası daha genişdir. Bu, sadəcə rənglərin qarışıqlığını deyil, həm də bu qarışıqlığın yaratdığı estetik təsiri, rənglərin harmoniyasını və gözəlliyini ifadə edir. "Alaca" sözü ilə ifadə olunan rənglərin bir-birinə necə uyğunlaşması və göz oxşayıcı bir mənzərə yaratması ön plana çıxır. Məsələn, alaca bir bağçada rənglərin və çiçəklərin gözəl bir ahəngi vardır.

Ədəbiyyatda "alaca" sözü tez-tez metaforik mənada da işlədilir. Mürəkkəb, çoxcəhətli vəziyyətləri, qarışıq hissləri, rəngarəng hadisələri təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, "alaca həyat", "alaca xəyallar" ifadələri bu mənanı əks etdirir. Beləliklə, "alaca"nın mənası yalnız bir rəng təsvirindən kənara çıxaraq, daha geniş və poetik bir mənaya malik olur.

Verilən nümunədəki "çitalaca" isə "alaca" sözünün bir törəməsidir və xallı, ləkəli çita parçasını ifadə edir. Bu da "alaca" sözünün əşyaların təsvirində necə çevik və dəqiq istifadə edilə biləcəyinin gözəl bir nümunəsidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz