Alaqaranlıq: Günəşin batması və ya doğması zamanı, işıq və qaranlığın qarışdığı, nə tamamilə aydın, nə də tamamilə qaranlıq olan vaxt. Bu zaman atmosferdə işığın saçılması səbəbindən xüsusi bir atmosfer və rəng palitrası yaranır. Ətraf əşyaların konturları yumşalır, rəngləri solğunlaşır, bir növ sirli və sehrli bir hava hökm sürür.
Alaqaranlığın iki növü vardır: səhər alaqaranlığı və axşam alaqaranlığı. Hər ikisi də günəşin üfüqdən müəyyən bucaqda yerləşməsi ilə xarakterizə olunur və bu bucaq, günəşin mövqeyindən və coğrafi enlikdən asılı olaraq dəyişir. Alaqaranlığın müddəti də bu amillərdən təsirlənir. Bəzi yerlərdə, xüsusilə qütb ərazilərində, uzun alaqaranlıqlar müşahidə edilə bilir.
Ədəbiyyatda alaqaranlıq tez-tez məcazi mənada da işlədilir. Sirr, qeyri-müəyyənlik, qorxu və ya melankoli hisslərini ifadə etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, "ruhun alaqaranlığı", "təhlükəli alaqaranlıq" kimi ifadələr bu mənanı əks etdirir. Alaqaranlıq bir çox əsərdə, şeir və rəsmlərdə əhval-ruhiyyəni və atmosferi yaratmaq üçün effektiv vasitə kimi istifadə olunur, əsərin əsas mövzusunu vurğulayır və oxucuya daha dərin məna çatdırır.
Verilən nümunədə ("Onu [Tanyanı] həbsxananın qalın divarları, alaqaranlıq koridorları sıxır...") alaqaranlıq, həbsxananın qapalı və təhlükəli atmosferini və Tanyanın həbsxanada hiss etdiyi qüvvətsizlik və ümidsizlik hissini ifadə edir. Bu məcburi məkanın fiziki və psixoloji təzyiqi alaqaranlıq vasitəsilə daha effektiv şəkildə təsvir olunur.